Archief van maart 2013

Verleiding en verdieping

donderdag, 28 maart 2013

Als je de Zeeuwse Bibliotheek regelmatig bezoekt, zal het je niet zijn ontgaan: we hebben het gebouw ingrijpend veranderd. De herinrichting behelsde meer dan alleen het aanbrengen van een likje verf en het leggen van nieuwe vloerbedekking; er is vooraf veel over nagedacht en gesproken. Collega Anya schreef al eerder over de aanleidingen voor de herinrichting, hieronder vertel ik meer over het eindresultaat.

Verleiding op de begane grond
Als je het gebouw binnenkomt kom je in een winkelomgeving, waar we populaire boeken op een aantrekkelijke manier voor je hebben uitgestald op presentatietafels. In het Leescafé kun je onder het genot van een kopje koffie of thee een krant of tijdschrift lezen. Op de surfacetafels, videowall en de vloerprojectie op het Plein kun je nieuwsberichten lezen, een spelletje spelen of kennismaken met actuele Zeeuwse thema’s.

Presentatiemeubel op het plein. Foto: Marian van der Weide

 

Surfacetafel op het plein. Foto: Marian van der Weide

De romans hebben we ondergebracht in zogenaamde ‘werelden’: ‘Literatuur & Cultuur’, ‘Liefde & Leven’, ‘Spannend & Actief’, en ‘Waargebeurd’, waarbij we soms romans combineren met informatieve boeken. De jeugdafdeling is geen kopie meer van de bibliotheek voor volwassenen, maar heeft een eigen sfeer gekregen.

Displaymeubel. Foto: Marian van der Weide

Voorlezen op de jeugdafdeling. Foto: Marian van der Weide

Op de begane grond vind je verder dvd’s, luisterboeken en onze muziekafdeling met cd’s, bladmuziek en boeken over muziek. Bij dit concept past geen grote inlichtingenbalie. ‘Wandelende inlichtingenmedewerkers’ lopen rond tussen de kasten en stappen actief op de klanten af.

Verdieping op de eerste etage
Op de eerste verdieping is de studiebibliotheek gevestigd. Deze verdieping heeft een ingetogener karakter. Hier kun je een grote collectie informatieve boeken over allerlei onderwerpen vinden. Er zijn plekken waar je rustig kunt studeren, en waar je boeken en tijdschriften kunt inzien. De computers die achter de inlichtingenbalie staan opgesteld geven je toegang tot onze uitgebreide  digitale bibliotheek.

Studeren op de eerste verdieping. Foto: Marian van der Weide

Lezen op de eerste verdieping. Foto: Marian van der Weide

Op de eerste verdieping is ook het Zeelandpaviljoen, met informatie over allerlei Zeeuwse onderwerpen, nieuwe aanwinsten, wisselende exposities en in de Schatkamervitrine bijzondere collectie-items.

Zeelandpaviljoen op de eerste verdieping. Foto: Marian van der Weide

Overal wifi
In het hele gebouw kun je gratis inloggen op ons draadloze netwerk. Heb je een computer nodig om op te werken, ga dan naar ons Mediacentrum in het souterrain.

Nog niet afgerond
De herinrichting is nog niet helemaal afgerond, maar we zijn nu al trots op het resultaat. Dankzij de inzet van een interieurarchitect, een architectenbureau, interieurbouwers, medewerkers van andere bedrijven en heel veel collega’s is de Zeeuwse Bibliotheek veranderd in een aantrekkelijk gebouw waar we in de komende jaren veel bezoekers hopen te ontvangen. Kom snel een kijkje nemen, je bent van harte welkom!

Henk Kosters, medewerker Sectie Jeugd en Jongeren

BZN…bladmuziek!

donderdag, 21 maart 2013

Nee, deze blog gaat niet over Nederlandse palingpop. Maar over het in de bibliotheek vinden van de bladmuziek van het liedje dat je zoekt. Of een bekende melodie, zoals Air van Bach, of misschien het thema van Sesamstraat.
De letters BZN staan voor Beter Zoeken Naar.

De collectie bladmuziek in de Zeeuwse Bibliotheek is gigantisch- op de begane grond vind je al duizenden banden, en dan is er ook nog een deel wat je níet meteen ziet: in het magazijn.

Met al die duizenden dunne boeken tot je beschikking, is het niet makkelijk om te vinden wat je zoekt. De catalogus is onmisbaar voor het vinden van jouw liedje, maar heeft ook zijn beperkingen. Veel liedjes staan namelijk in verzamelalbums, en helaas is het technisch niet mogelijk om alle titels uit elk album te vermelden in de catalogus.

Daarom deze tips voor het zoeken:
Algemeen: verzamel zoveel mogelijk gegevens van het liedje:
a. de titel
b. de zanger/band/ uitvoering
c. het jaar dat het in de top 100 stond
d. de titel van de CD van de artiest waarop het liedje staat
e. alle gegevens die van nut kunnen zijn: werd het liedje laatst gezongen in een talentenshow en door wie?

f. zoeken in de klassieke catalogus:

Door bepaalde woorden te combineren in het zoekveld “alle woorden” en daaronder te beperken op materiaalsoort “bladmuziek”, krijg je informatie over bladmuziek die beantwoordt aan je zoektermen. N.B.: Combineer niet meer dan twee woorden om ervoor te zorgen dat de database snel wordt doorzocht op die combinatie! Al deze aanknopingspunten kunnen helpen bij het zoeken in de catalogus.

“Niets gevonden”, einde verhaal?
Welnee, je hebt een iets langere adem nodig en een beetje doorzettingsvermogen. Want een liedje dat een hit is geworden in de uitvoering van een artiest die op dit moment “hot” is, zou een cover kunnen zijn van een hit uit de jaren ‘70, ‘80, ‘90, van een andere artiest: wie? Door op deze manier creatief te denken, worden de kansen uitgebreid: er zijn zoveel Greatest Hits-albums!

 

“Maar ik speel klarinet”…
Zo, dus je speelt klarinet en je wil heel graag iets van Lady Gaga spelen? Je hebt het al gevraagd aan je leraar, maar die heeft het niet en hij gaf je de tip om in de Zeeuwse Bibliotheek te kijken.
Je hebt gezocht bij de klarinetalbums in de kast, maar daar zag je geen boeken met liedjes van Lady Gaga.
In de catalogus zoeken met bovenstaande tips gaf je wel een resultaat, maar dat boek is voor zang, piano en gitaar en staat bij Popmuziek. Ja, en? Transponeer* de melodie, jouw partij, 1 toonafstand omhoog en je bent klaar om het met piano uit te voeren. Hoe je dat doet is eenvoudig te leren van je leraar of van een muzikant die daar wat ervaring mee heeft. (En anders vraag je naar de muziekspecialist, die kan je op weg helpen!)

Kijk voorbij de grenzen van het instrument dat je speelt! Met eenvoudige aanpassingen kun je ALLE bladmuziek gebruiken die in de bibliotheek aanwezig is.
Om die drempel wat makkelijker te maken, heb ik een lijst gemaakt van instrumenten die het gemakkelijkst (zonder te transponeren of de sleutel aan te passen) elkaars muziek kunnen gebruiken:

groep C-instrumenten/zang
piano-keyboard-(elektr.)orgel-
harp-klass. gitaar
zang-viool-fluit-blokfluit-hobo

groep C-instrumenten, bassleutel
cello-trombone-fagot

groep Bb-instrumenten, vioolsleutel
klarinet-trompet-bariton/euphonium
sopraansaxofoon-tenorsaxofoon

groep Eb-instrumenten
althoorn-altsaxofoon-baritonsaxofoon

Of iets helemaal uitvoerbaar is, moet even bekeken worden in de muziek zelf: het bereik van deze instrumenten is niet hetzelfde, en misschien moet je bijvoorbeeld op trompet de klarinetmuziek een octaaf lager spelen. Maar in deze combinaties zijn geen ingewikkelde dingen nodig.

*Transponeren is het overzetten van een melodie naar een andere toonsoort. Dit is nodig omdat niet alle instrumenten dezelfde klinkende grondtoon hebben: bijvoorbeeld een C op de klarinet is een Bes op de piano. Dat heeft te maken met de geschiedenis en de klankontwikkeling van het instrument.

Els van de Wijdeven, Muziekafdeling

Het uitlenen van e-books: stand van zaken

woensdag, 13 maart 2013

Het aanschaffen c.q. kopen van e-books via internet is geen probleem meer. De meeste mensen beschikken intussen over mobiele apparatuur zoals e-readers, tablets en smartphones. Apparatuur en infrastructuur zijn alom aanwezig om voldoende marktvolume voor de omzet van e-books te genereren.

De markt doet zijn werking maar tegelijkertijd rijst de vraag wanneer en op welke wijze e-books op grote schaal beschikbaar komen voor uitleen bij de openbare bibliotheken. In december 2012 is de campagne Lees meer van start gegaan om bibliotheekminnend Nederland op grotere schaal kennis te laten maken met e-books maar het gaat vooralsnog om de beschikbaarstelling van een beperkt aantal titels.

De plannen door de Vereniging Openbare Bibliotheken en Bibliotheek.nl zijn er om in de nabije toekomst de mogelijkheden voor de beschikbaarstelling van e-books te vergroten, maar de kwestie is hoe daar verder invulling aan wordt gegeven en welke mogelijkheden er voor uitlening aanwezig zijn. Een obstakel is de situatie dat de juridische spelregels voor het gebruik van het gedrukte boek en het digitale boek volkomen anders zijn. De huidige wetgeving biedt geen mogelijkheid voor het online uitlenen van e-books op landelijk niveau zoals het uitlenen van fysieke boek wel wettelijk geregeld is. Dit wordt duidelijk uit het onlangs verschenen rapport Online uitlenen van e-books door bibliotheken.

Is dit nu een streep door de rekening van de plannen voor het uitlenen van e-books door openbare bibliotheken? In geen geval. Als we kijken wat er in andere landen gebeurt, zien we dat er tal van experimenten zijn met het online uitlenen. Het uitlenen gaat op basis van contractuele overeenkomsten met uitgevers en distributeurs. In feite doet ook hier de markt zijn werking. In Nederland is de Koninklijke Bibliotheek intussen zelf begonnen met het beschikbaar stellen van 200.000 Engelstalige wetenschappelijke e-books via het platform Ebook Library en kunnen een week lang worden gebruikt.

Helaas is het aanbod van Nederlandse titels nog gering en maakt duidelijk dat we een achterstand hebben ten opzichte van andere landen. Internationaal gezien staat de Nederlandse markt voor e-books nog maar aan het begin van een nieuwe ontwikkeling. Eind 2010 was 1,2 % (ruim 4800) van alle titels beschikbaar als e-book. Eind 2011 is het aanbod al gestegen tot 12.000 titels. In vergelijking met de Verenigde Staten loopt Nederland drie jaar achter. Van alle landen zijn de Verenigde Staten, Engeland en Duitsland het meest actief met e-books. E-books worden in de Verenigde Staten in 82% van de openbare bibliotheken aangeboden. Een gemiddelde bibliotheek heeft 4.350 titels beschikbaar voor digitale uitleen. Naast e-books worden ook luisterboeken via de dezelfde uitleenmogelijkheid aangeboden. De beschikbaarstelling verloopt via overeenkomsten tussen uitgevers en bibliotheken die na verloop van tijd weer aangepast worden.

E-books zijn weliswaar onderdeel van nieuwe media maar de uitleenvoorwaarden zijn geschoeid op de oude principes van het gedrukte boek. Daar waar digitale mogelijkheden voorzien om een titel tegelijkertijd aan meerdere gebruikers beschikbaar te stellen, is één gelijktijdige lener per e-book nog vaak de standaardvoorwaarde.

Een ander nadeel ten opzichte van het papieren boek is dat de aanschaf van een e-book voor een bibliotheek meestal duurder is. Het prijsverschil loopt van 20% tot 100%. Behalve de prijs van het boek brengt de distributeur vaak extra kosten in rekening voor het gebruik van het uitleensysteem.

Of gebruikers tevreden zijn met een e-book uitleensysteem is niet eenduidig vast te stellen. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat Amerikaanse bibliotheekleden niet tevreden zijn over het uitleenproces in vergelijking met de manier waarop e-books worden gekocht bij Amazon of Apple. De problemen die gebruikers ondervinden hebben betrekking op een lange wachttijd, te korte leenduur en technische beperkingen van het uitleensysteem.

Een andere relevante vraag voor uitgevers is of het uitlenen van e-books zorgt voor marktverstoring en nadelig is voor uitgevers gezien de potentiele inkomstenderving. Er kan sprake zijn van een kannibalisatie-effect. Dit gegeven maakt het onderhandelen tussen bibliotheken en uitgevers structureel problematisch. De conclusie uit het hierboven genoemde rapport luidt: “De ambities in de bibliotheekwereld om een aantrekkelijk aanbod te doen en het voornemen om de inkoop van e-books te laten financieren door de overheid doen vermoeden dat marktverstoring aanzienlijk kan zijn”. Deze constatering maakt duidelijk dat een eenvoudige oplossing voor het uitlenen van e-books er voorlopig niet komt. Anders gesteld: de uitleen van papieren boek is voorlopig niet aan het einde van de levenscyclus.

Cees de Blaaij, vakreferent sociale wetenschappen, filosofie, economie en geschiedenis

Naschrift redactie:
Vanaf 1 januari 2015 is het lenen van E-readers bij de Zeeuwse Bibliotheek niet meer mogelijk. Wij stoppen hiermee vanwege het teruggelopen aantal uitleningen van deze apparaten.

Boekenweek 2013: Gouden Tijden, Zwarte Bladzijden

donderdag, 7 maart 2013

Ieder jaar opnieuw lukt het de organisatie van de Boekenweek (dit jaar van 16 t/m 24 maart) om een origineel thema te bedenken. Een onderwerp dat mensen uitdaagt om er over te lezen, simpelweg omdat het zo interessant is zich er verder in te verdiepen.

‘Gouden Tijden, Zwarte Bladzijden’
Je hoeft er niet lang over te denken om te weten waar dit over gaat. De roemrijke historie van Nederland heeft genoeg fases en gebeurtenissen opgeleverd die op z’n zachtst gezegd twee kanten in zich hebben: een mooie, waar we als Nederlanders trots op zijn, omdat we hebben laten zien hoe goed we zaken hebben aangepakt en opgelost. Een kant die onze ego’s streelt, een waar we als Nederlanders trots op zijn en die een nationaal bewustzijn creëert.

Denk aan de woorden van oud-premier Balkenende, alweer een paar jaar geleden. Hij prees de VOC-mentaliteit van de Nederlanders, de handelsgeest uit de zeventiende eeuw, die zoveel welvaart heeft gebracht en Nederlanders in de hele wereld de reputatie van verdraagzaamheid en openheid opleverde. We weten echter allemaal dat diezelfde mentaliteit ook tot heel veel wantoestanden heeft geleid. Tot uitbuiting van de inheemse bevolking van Zuid-Afrika, Nederlands-Indië en Suriname, tot slavernij, moord en keiharde besluiten.

Schaduwkant
Aan veel historie kleeft een schaduwkant die een heel ander licht werpt op de gebeurtenissen. Dat geldt niet alleen voor de Gouden Eeuw, maar ook voor bijvoorbeeld de Indische geschiedenis, de NSB in de Wereldoorlog II, de bloedige oorlog in Afghanistan en de desastreuze gebeurtenissen in de jaren negentig van de vorige eeuw in Srebrenica, in het door oorlog verscheurde Joegoslavië. En wie is niet geschokt over de vele, recent naar buiten gekomen verhalen van kindermisbruik door geestelijken van de katholieke kerk.

Zeeuwse Bibliotheek
Over al deze gebeurtenissen zijn vele boeken geschreven. Op de homepage van de Zeeuwse Bibliotheek vind je een toptien van boeken die over het thema van de Boekenweek gaan. 
In de Zeeuwse Bibliotheek is er tijdens de Boekenweek 2013 een boekenpresentatie over het thema. Diep menselijke verhalen om te lezen, schokkende terugblikken op het verleden en leerzame reconstructies van de geschiedenis. Keuze genoeg. Heel veel titels en leesideeën zijn ook verzameld in het Boekenweekmagazine over het thema ‘Gouden Tijden, Zwarte Bladzijden’. Tijdens de Boekenweek gratis mee te nemen.

Verrassing
Ook deelt de Zeeuwse Bibliotheek traditiegetrouw een cadeautje uit aan haar leden: de bundel Gouden Tijden, Zwarte Bladzijden, waarin bekende Nederlanders, schrijvers, artiesten, televisiepersoonlijkheden, schrijven over mooie, maar ook over minder prettige herinneringen. Daarmee wordt het boek nu al een collectors item met nog nooit gepubliceerde feiten over bekende landgenoten.

Lidmaatschap en het boekenweekgeschenk
Ben je nog geen lid van de bibliotheek? Het is nu wel heel aantrekkelijk om je aan te melden: nieuwe leden ontvangen in de Boekenweek namelijk een Boekenbon van 5 euro. Bovendien krijgen zij een voucher, waarmee ze in de boekhandel een exemplaar van het spannende boekenweekgeschenk De Verrekijker van Kees van Kooten kunnen ophalen. Wist je trouwens dat je op zondag 24 maart met je boekenweekgeschenk als geldig vervoersbewijs door heel Nederland gratis met de trein kunt reizen?

Molukse literaire avond op 19 maart
De geschiedenis van de Molukkers is een van de vergeten episodes in de Nederlandse geschiedenis, waarover na een lange periode van stilte, het afgelopen jaar in één klap drie boeken zijn verschenen: Zo Nederlands als wat, een Molukse familiegeschiedenis van Linda Huijsmans, Kazernekind van Marlies Mielekamp en De verzwegen soldaat van Sylvia Pessireron. Op dinsdagavond 19 maart zijn deze drie schrijfsters aanwezig op de Molukse literaire avond, die de Zeeuwse Bibliotheek organiseert. Met muzikale omlijsting van Sharon Parinussa en Jahja Telussa. Het wordt een bijzondere avond, die tot nieuwe inzichten kan leiden en positieve aandacht geeft aan een in Nederland ruim vertegenwoordigde bevolkingsgroep.

Schrijfwedstrijd
In het land zijn er natuurlijk ook heel veel activiteiten, zoals het bekende Boekenbal voor schrijvers. Dit jaar uitgebreid met een bruisend Boekenbal speciaal voor lezers. Lezingen, debatten, signeersessies, boekenfeesten, je vindt het allemaal op www.boekenweek.nl.
Erg leuk is ook de landelijke schrijfwedstrijd over het thema van de Boekenweek 2013. Georganiseerd door Dewebschrijvers.nl. Van de ingezonden verhalen kiest een jury, onder leiding van niemand minder dan Abdelkader Benali, de mooiste, spannendste of meest ontroerende biografische verhalen. Doe mee en zie je verhaal gepubliceerd in een echte bundel.

Alles bij elkaar wordt het een bruisende en verrassende Boekenweek voor ieder die van lezen en boeken houdt. Wij van de Zeeuwse Bibliotheek verheugen ons erop om dit samen met jou te vieren.

Anya Marinissen, Bibliothecaris/Romanteam Zeeuwse Bibliotheek