Scoop en de Zeeuwse Bibliotheek gaan samenwonen. Na een ingrijpende verbouwing in de bibliotheek, trekken de Scoopmedewerkers in juli 2012 in op de tweede verdieping. Deze bezuinigingsmaatregel leidt nu soms al tot een verrassende samenwerking. In de door Scoop georganiseerde Week van de Amateurkunst (3 t/m 9 juni) ontstond het project ‘Creatief Schrijven’. De jonge auteur Thomas Olde Heuvelt, schrijver van onder meer de Young Adult roman Harten Sara en het magisch realistische Phantasamnesia, kwam naar de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg om amateurschrijvers in twee sessies te ondersteunen en verder op weg te helpen bij hun schrijfambities.
Techniek
Er waren verrassend veel aanmeldingen. De laatste jaren houden steeds meer mensen in Nederland zich bezig met schrijven, volgens NRC-Next zelfs één miljoen. Schrijven doet men als hobby om de eigen gedachten vorm te geven op een blog, in een dagboek of anderszins. Maar ook met de hoop om ooit een echte schrijver te worden. Hopen en dromen alleen is natuurlijk niet genoeg. Schrijven is een echt vak, waarvoor behalve fantasie en ideeën, ook techniek nodig is.
Vooral deze techniek wilde Thomas Olde Heuvelt in de workshops overbrengen. Als jonge schrijver, hij is pas 29 en publiceert al tien jaar, geeft hij door het hele land masterclasses en workshops schrijven, deels gebaseerd op zijn eigen ervaringen en groeiproces.
Ans uit Volendam
De eerste bijeenkomst startte meteen met een oefening. Eén van de cursisten moest plaatsnemen op een stoel voor de groep. Haar naam was Ans, 62 jaar. Thomas stelde de vraag aan de groep waar men dacht dat Ans woonde. Dat bleek Volendam te zijn. Ans leefde eind negentiende eeuw en voedde alleen vijf kinderen op. Zij werkte als nettenboetster en garnalenpelster, maar bleek om verschillende redenen een outsider in het dorp te zijn…
Structuur en huiswerk
Zo ontstond langzamerhand een afgerond verhaal met een duidelijk opbouwschema. Veel schrijvers hebben moeite om hun verhaal te structureren. Om te voorkomen dat er slechts een gedachtenstroom op papier komt, is het goed om een schema te maken, waarin de basisideeën van het verhaal uiteen worden gezet. De hoofdpersonen, hun achtergrondsituatie, dilemma’s en verlangens en de gevolgen voor hun situatie. De thematiek, de boodschap en de aanleiding(en) tot verandering. Ook het gebruik van symboliek, via bijvoorbeeld het gebruik van beeldspraak of natuurbeschrijvingen, zodat er gelaagdheid in een verhaal ontstaat, werd in kaart gebracht.
Dit werkte voor de deelnemers aan de workshop zeer inspirerend. De cursisten kregen huiswerk mee: een verhaal op papier zetten, met als uitgangspunt het bovenstaande schema.
Verhalen
De volgende workshop, een week later, leverde dan ook een keur aan verschillende verhalen op. De moedigste deelnemers lazen hun verhaal zelfs voor in de groep. Thomas Olde Heuvelt leverde op positieve wijze zijn commentaar. Vooral gericht op tips en aanwijzingen om het verhaal nog beter te maken.
Bijvoorbeeld dat een schrijver niet teveel gebruik moet maken van een lange monoloque interieur (de weergave van de gedachten van een personage), omdat dit de vaart uit het verhaal haalt. Voor echt leesplezier moet er voortgang in elke scène zitten. Te lange scènes vol beschrijvingen zijn ook zo’n valkuil, het leidt tot een saaie leeservaring.
Als opening van een verhaal is een sterke eerste zin van belang, zodat de aandacht van de lezer er meteen bij is. Het werkt zo ook met een sterke eerste, spannende scène.
Het hoofdpersonage te ‘mooi’ maken, is nog zo’n valkuil. Een ideaal karakter bestaat niet, een mens heeft altijd ook mindere menselijke kanten. Dat maakt hem of haar veel sympathieker en meer herkenbaar.
Impulsief denken
De workshop eindigde met een aanstekelijke oefening ‘impulsief denken’. Via een zeer diverse diapresentatie mochten de cursisten een zin roepen, met de bedoeling deze te laten aansluiten op de vorige. Dat viel niet altijd mee, maar leidde wel tot een hilarisch, fantasierijk ‘totaal’ verhaal. De oefening gaf een goede indruk van een manier om in de buitenwereld inspiratie op te doen.
Tevreden
De deelnemers aan de dynamische workshops waren zeer tevreden met alle tips die door Thomas Olde Heuvelt werden aangereikt. Na nog wat geneusd te hebben in de boekentafel van de bibliotheek met boeken en tijdschriften over de kunst van het schrijven, gingen zij voldaan en met een heleboel nieuwe ideeën en inspiratie naar huis. Wie weet, horen we nog eens van hen en hun werk! Een voorproefje van hun verhalen kunt u lezen op www.literatuurinzeeland.nl , de website over literatuur in Zeeland, die ook een podium biedt aan jong schrijftalent.
Anya Marinissen, webredacteur Literatuur in Zeeland
Tags: fantasie, leren, olde heuvelt, schrijven, workshop