ZB Bibliotheek van Zeeland

E-books: snelle groei

22 juni 2010

Veel bibliotheken experimenteren met nieuwe mogelijkheden van e-books, zowel op het gebied van de beschikbaarstelling van de inhoud als ook de e-readers waarmee de inhoud kan worden gelezen.

Aan apparaten geen gebrek. Kiezen voor de juiste e-reader wordt steeds moeilijker. De website eReaders.nl geeft de mogelijkheid om de verschillende leesapparaten met elkaar te vergelijken. Er zijn grote verschillen in de mogelijkheden van e-readers. De meeste e-readers maken gebruik van eInk-technologie – elektronisch papier – wat het lezen vanaf het scherm wat makkelijker maakt. Bovendien heeft de batterij een langere gebruiksduur.

Met de aanstaande verkoop van de iPad in Nederland (juli) zal het gebruik van e-books waarschijnlijk sterker gaan toenemen. Intussen zijn er al 2 miljoen exemplaren van verkocht. De iPad wijkt af van andere e-readers door het gebruik van LED in plaats van elektronische inkt. Een voordeel is dat de iPad multifunctioneel is. Naast het lezen met het programma iBooks is ook tekstverwerking, mailen, twitteren en hyven mogelijk. In feite is de iPad een tablet-pc gebaseerd op de mogelijkheden van de iPhone.

iPad

Een aantal boekwinkels verkoopt intussen zowel e-readers als ook de e-books zelf. Nederlandstalige content komt steeds meer beschikbaar. Belangrijk is wel dat ook schrijvers overtuigd raken van de mogelijkheden van de e-reader. Het is ook in hun belang dat de uitgegeven boeken voor het publiek elektronisch beschikbaar komen tegen een fatsoenlijke prijs voor de consument. De markt voor e-books is een groeimarkt waarbij de uitkomsten van ontwikkeling zich moeilijk laten voorspellen. Het lijkt een goed moment voor openbare bibliotheken om aan deze ontwikkeling deel te nemen en e-books te introduceren voor brede doelgroepen.

Volgens de laatste cijfers zijn er in de eerste vier maanden van 2010 bijna 100.000 e-books en in de afgelopen acht maanden 50.000 e-readers verkocht. Dit blijft weinig als je dit vergelijkt met het aantal gedrukte boeken van 14,5 miljoen in het eerste kwartaal. Maar de groei is onmiskenbaar. Sony heeft intussen voorspeld dat e-books over 5 jaar de verkoop van gedrukte boeken zal evenaren.

Er zijn een paar websites waar je gratis e-books kan downloaden. Van deze boeken is meestal het auteursrecht verlopen of heeft de auteur erin toegestemd om af te zien van zijn/haar auteursrecht. Voorbeelden van dergelijke sites zijn: Google Books en Project Gutenberg. Bij deze laatste zijn 32.000 titels gratis beschikbaar waaronder veel klassiekers zoals Alice in Wonderland (no. 1 van de top 100). Voor de liefhebbers is ook Frankenstein van Mary Shelley verkrijgbaar.

E-books worden in verschillende formaten beschikbaar gesteld. Standaardisatie blijkt bij technologische vernieuwing een lastig probleem te zijn. Het meest gangbare formaat is epub (electronic publication). Dit wordt steeds populairder omdat het een open formaat is en makkelijk te gebruiken door uitgevers. Daarnaast is ook pdf een belangrijk formaat.

calibre

Voor veel gebruikers is Calibre, een e-book manager, een handig programma om je eigen collectie e-books te beheren. Calibre is verkrijgbaar in een Windows, Macosx of Linux versie en is open source, dus gratis beschikbaar. Een van de aardige kenmerken is dat je een e-book kunt aanpassen aan het gewenste formaat. Dus pdf kun je omzetten in epub of omgekeerd. Calibre is geschikt voor alle gangbare typen e-readers. Er is een goede viewer ingebouwd en desgewenst kun je Calibre gebruiken om boeken op je PC te lezen.

Cees de Blaaij, vakreferent sociale wetenschappen, filosofie, economie en geschiedenis

Naschrift redactie:
Vanaf 1 januari 2015 is het lenen van E-readers bij de Zeeuwse Bibliotheek niet meer mogelijk. Wij stoppen hiermee vanwege het teruggelopen aantal uitleningen van deze apparaten.

Geplaatst in Algemeen | 1 Reactie »

De krant van gisteren

14 juni 2010

Ik zal niet snel de opening van onze krantenbank in januari 2007 vergeten. Geheel onwetend van dit machtige biografische wapen –waar menig geheime dienst twintig jaar geleden jaloers op zou zijn geweest- werden net als op google persoonsnamen ingetikt. Dit leidde tot ontdekkingen die sommige deelnemers liever onder het zand begraven hadden gelaten, want niet alleen de latere hoogtepunten in ons leven worden in de krant gemeld.

Enthousiast en vol ongeduld was het dan ook wachten tot 27 mei 2010; het moment waarop onze nationale schatbewaarder, de KB, haar krantenbank zou openen. De sprekers van die middag bleken op geen enkele uitzondering na biografische gegevens te hebben gezocht van personen die wel eens iets hadden uitgevroten dat zij liever geheim hadden gehouden.

Zo wist sporthistoricus Jurryt van de Vooren – redacteur van sportgeschiedenis.nl- het geheime liefdesleven van een Nederlands/Engelse bokser te ontrafelen, die, zonder dat de wederhelften het wisten, in Engeland én Nederland was getrouwd. Ook legde hij op pijnlijke wijze de rol van prins Bernhard bloot in de Greet Hofmans affaire. Het was de prins zelf die, op de terugweg van het hippische nummer op de Olympische Spelen in Zweden in 1956! -u leest het goed- Hamburg aandeed om Der Spiegel over de gebedsgenezeres te informeren.
ac4december1813
De Amsterdamsche Courant van 4 december 1813.

De meeste oude kranten zijn slechts één foliovel groot, aan de voor- en achterzijde bedrukt; vaak zijn de marges ook nog overdwars bedrukt, opdat elke centimeter papier werd gebruikt. De krant ‘opende’ met de oudste berichten: eerst nieuws van veraf (West- en Oost-Indië en Afrika). Dat nieuws stond op datum, maar kon meer dan een half jaar oud zijn. Vervolgens vertalingen van artikelen uit onder meer Italië, Duitsland, Engeland en Frankrijk. Daarna volgden recentere berichten uit eigen land, gevolgd door ongedateerde berichten met ‘gemengd nieuws’. De krant besloot met officiële mededelingen en advertenties, als die er waren.

Veel mensen denken dat de Opregte Haarlemsche Courant de oudste Nederlandse krant is, of zelfs de oudste krant ter wereld, maar dat is niet zo. Het eerste nummer van die krant verscheen in 1656. De oudste gedrukte kranten, met nieuws uit heel Europa, verschenen in 1605 in Duitsland. De oudste Nederlandse krant, gedrukt in Amsterdam, dateert van 14 juni 1618; en die de Courante uyt Italien, Duytslandt & c., is opgenomen in de krantenbank van de KB. Binnen anderhalf jaar zullen op die website ruim acht miljoen historische krantenpagina’s te raadplegen zijn, van 1618 tot 1995. De eerste miljoen pagina’s zijn al online.

Wat veel mensen niet weten of beseffen is dat de krantenbank van de ZB bij de top drie van Nederland hoort. Na die van de KB en de Leeuwarder Courant is de krantenbank van de ZB de derde grootste van Nederland met ongeveer een half miljoen pagina’s aan kranten van Zierikzeesche Courant tot Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad van 1798 tot en met 1998. Ruim twee eeuwen krantengeknisper dus.
mco-1895-01-01-001
De Middelburgsche Courant van 1 januari 1895

Voor Zeeuwse onderzoekers is het beste nieuws dat de Middelburgsche Courant nu eindelijk grotendeels ontsloten is. Op onze eigen website is de krant binnenkort vanaf 1855 raadpleegbaar (grote delen tot en met 1940 zijn al in te zien). Bij de KB kan de Middelburgsche Courant vanaf haar start, van 1758 tot en met 1827 worden bekeken. Samen met de KB biedt de ZB vanaf juli 2010 de complete Middelburgsche Courant aan; inclusief de Franse jaren toen de krant door het leven ging als het Journal du département des Bouches de l’Escaut. Begin 2011 zal de Middelburgsche Courant vanaf 1758 tot en met 1940 op krantenbankzeeland.nl te zien zijn.

Steeds vaker constateer ik dat journalisten en onderzoekers gebruik maken van de Zeeuwse krantenbank. Zo stond pas geleden een verwijzing naar de Vlissingsche Courant van 1939 in de Volkskrant van 10 mei en in het pas verschenen boek ‘Bromsnor in Zeeland’ blijkt dat historicus Albert Kort alle digitale Zeeuwse kranten heeft nagezien op de verrichtingen van de dorpsveldwachter.

Voordat eenieder de foute voorouders van zijn gehate buurman of -vrouw gaat opzoeken, wil ik toch nog wijzen op de andere meerwaarde van dit medium. De krantenbank is een ongelimiteerde historische bron die de gebeurtenissen weergeeft zoals ze door onze tijdgenoten werden geconsumeerd; hoe zij daarop reageerden en wat daarbij werd gevoeld. Ook is het een lexicografische schatkist waaruit veel van onze taal kan worden geleerd.

In cultureel en anthropologisch opzicht is het interessant te zien hoe de zuilideologische achtergrond van een krant doorwerkte in de berichtgeving: kregen de katholieken ook daadwerkelijk katholiek nieuws voorgeschoteld? Wie goed door de kranten van de tijd heen grasduint zal verrast zijn over de felle polemieken die in de loop van de tijd over thema’s zijn gevoerd die nu allang passé of geaccepteerd zijn. De pro-Amerikaanse houding van noordwest-Europa vanaf de jaren vijftig lag namelijk voor de oorlog geheel anders. Of neem de sportbeoefening; al die tienduizenden in de stadions. Dat was toch verdwazing van de mensheid?
vco-1932-10-19-005
Commentaar op de sportbeleving in de Vlissingsche Courant van 19 oktober 1932

Bronvermelding: de historische bronnen zijn ontleend aan een artikel van Ewoud Sanders in NRC Handelsblad, 26 mei 2010, pag. 18

Johan Francke, informatiespecialist Zeeuws Documentatiecentrum

Tags: kranten; krantenbank; geschiedenis; nieuws; actualiteit
Geplaatst in Geen categorie | Laat uw reactie achter »

BAZAR-project feestelijk afgesloten

8 juni 2010

Op maandag 7 juni is het project BAZAR feestelijk afgesloten. BAZAR is een leesbevorderingsprogramma voor het vmbo. Vier jaar lang werkten de Christelijke Scholengemeenschap Walcheren (locaties Bestevaêr en Toorop), het Scheldemond College, Bibliotheek Vlissingen en de Zeeuwse Bibliotheek samen in dit project.

Ongeveer driehonderd brugklasleerlingen kwamen naar de Zeeuwse Bibliotheek om deel te nemen aan allerlei activiteiten:

een voorleeswedstrijd
de film Stormbreaker
een ontmoeting met schrijfster Corien Botman, bekend van de boeken Schaduwspits, Lijf mijn lief, Prinsenleven en Hou van mij
storyboard schrijven met Raimond van Soest: cartoonist, illustrator en storyboardtekenaar
raps maken met Virgil Piqué, voormalig lid van de Zeeuwse band ‘De Hobbyisten’.
stiftgedichten schrijven met Judy Elfferich
een workshop theater onder leiding van Remy van Keulen
kaftje kijken met Alice Speckmann
vliegende reporters, onder leiding van Edith Ramakers, lezersredacteur van de Provinciale Zeeuwse Courant.

De verslagen van de Vliegende Reporters zijn te lezen, te zien en te horen op bazarwalcheren.blogspot.com, het YouTubekanaal en de Flickrpagina van de Zeeuwse Bibliotheek. Het was een erg geslaagde middag.

Henk Kosters, jeugdafdeling

Tags: BAZAR, Jongeren, Leesbevordering, Onderwijs, VMBO, Zeeuwse Bibliotheek
Geplaatst in Algemeen, Geen categorie, Uncategorized | Laat uw reactie achter »

De grens van land en zee – realistische kunst van Johnny Beerens

1 juni 2010

beerensgraansilo Graansilo Breskens, Johnny Beerens

De meeste Zeeuwen en ik vermoed ook veel Zeeland-liefhebbers buitendijks, kennen de watertoren van het Zeeuws-Vlaamse Oostburg met de denkbeeldige scheur en de waterdruppels. Ook de schildering op de graansilo bij Breskens met de vijf enorme broden en twee vissen (een motief uit het nieuwe Testament en een verwijzing naar Breskens als vissersdorp) is van zijn hand.

Johnny Beerens, geboren in 1966, is een in Breskens wonende kunstenaar. Zijn werken verwijzen meermaals naar motieven die met Zeeland te maken hebben. Gedurende de laatste vijftien jaar heeft hij zich ontwikkeld van figuratief schilder van portretten en landschappen tot iemand die op groot formaat verslag doet van geconcentreerd kijken naar mossen, gewassen, besneeuwde stenen, ijs, omgeploegde aarde, water en licht. Zijn zelfgeschept papier is vernieuwend, zijn uitvergroten van detail bijzonder: verweerde palen, begroeide stenen. De grens van land en zee.

“Ik stel mezelf voor de opgave om schilderkunstig dingen te onderzoeken“, zegt hij over zijn werkwijze. Die dingen zijn dan vooral oerbeelden met een blijvende waarde, zoals basaltblokken, graanvelden en paalhoofden. Ogenschijnlijk saaie onderwerpen, maar in een schilderij van Beerens is altijd zoveel te zien, dat je er nooit op raakt uitgekeken.

Over Johnny Beerens is al veel geschreven. Onlangs verscheen de monografie: Johnny Beerens – Schilderijen, Muurschilderingen, Werken op papier (veel foto´s en tekst van Lo van Driel) en tevens heeft de kunstenaar uit Breskens een eigen website.

Over media-aandacht niets te klagen, deze post is dan ook slechts bedoeld om de liefhebber erop te attenderen dat de dubbeltentoonstelling Johnny Beerens: Binnendijks – Buitendijks nog te zien is tot en met 13 juni 2010 in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg en het Marie Tak van Poortvliet Museum in Domburg.

JB01

Foto: Marian van de Weide

Nooit eerder is er zoveel werk dat ontstaan is in de afgelopen acht jaar bij elkaar te zien geweest. Veel van de tentoongestelde werken komen uit particuliere collecties en zijn nog niet of slechts een enkele keer tentoongesteld. In het Marie Tak van Poortvliet Museum worden schilderijen getoond die hier in Zeeland op de grens tussen zee en land, buitendijks tot stand gekomen zijn. In de Zeeuwse Bibliotheek ziet u werk dat ver buiten Zeeland, ver achter de dijken, ontstaan is. Een grensoverschrijdende expositie die een onvergetelijke indruk achterlaat.

Janette Zuydweg, vakreferent kunst

Geplaatst in Algemeen | 1 Reactie »

Een reis langs de evolutie: het Beaglekanaal

18 mei 2010

Het Darwinjaar is inmiddels voorbij, maar ’s mans gedachtegoed blijft nog onverminderd voortleven. Tijdens mijn laatste reis was ik de gelukkige om een deel van de reis die Darwin ook maakte per zeilschip te herbeleven. In Tierra del Fuego (of Vuurland, genoemd naar de op de kust vuurtjes stokende Yamana indianen) bouwde Darwin de belangrijkste bouwstenen voor zijn evolutietheorie op.

Vuurland...het einde van de wereld Hij vond er de eerste aanwijzingen dat de aarde vele malen ouder moest zijn dan tot dan toe werd gedacht. Was Darwin mij niet 150 jaar voor geweest, dan had ik het zelf kunnen bedenken, want ik heb het nu met eigen ogen kunnen aanschouwen in het Beaglekanaal, waar ik mij eind maart bevond.

Eerder die reis was ik door enige oerbossen gewandeld rondom Ushuaia (Argentinië). Het viel me toen al op dat zich op de keiharde rotsbodem gewoon mossen hadden gevormd. Op die mossen weer andere mossen, nog meer mossen en nog veel dikkere lagen mossen, daar weer bovenop wat struikjes tot er ten slotte ook bomen kwamen. Soms tegen hellingen steil als kliffen, met wortels die zich tientallen meters in het vierkant rondgrepen en her en der zichtbaar waren; ze konden immers niet door de steen heen.

Deze vegetatie indachtig ging de reis verder tot ik een goede week later met het zeilschip Europa voor anker ging bij de Garibaldi gletsjer in het Beaglekanaal. Vlakbij die duizenden jaren oude gletsjer lag een grot die de gletsjer in ouderdom waarschijnlijk verre overtrof. Iets hetgeen ik nog niet besefte op het moment dat we met de zodiac tegen de rotsformaties aanbotsten en naar binnen liepen.

Garibaldi grot

De ‘geologische expeditie’ is in afwachting van de scheepshond die met zijn achtergelaten cadeau toekomstige geologen voor een raadsel zal gaan stellen.

Na een paar keer van rots tot rots gesprongen te zijn besloot ik mijn geologische exercitie voort te zetten (hiermee bedoel ik in bedekte termen te melden dat ik de oer-Nederlandse gewoonte vakantiesouvenirs mee te nemen niet kon weerstaan). Ik pakte enige stenen van de stoffige bodem en ontdekte dat ik met de kracht van mijn duim de steen kon verpulveren.

steen garibaldi grot2

Een stuk steen zo hard als boterkoek bestaand uit vloeipapier- dunne laagjes.

De boterkoekstenen uit de grot bleken te bestaan uit honderden op elkaar geperste laagjes gefossiliseerde bomen, planten, struiken, mossen en grassen. Waar de rest van het gebergte nog goed zijn best deed het onderste deel van de steenpartij er voorgoed onder te houden, was in deze grot de evolutie tot stilstand gekomen.

Terwijl ik nog een steentje verkruimelde, begreep ik wat Darwin destijds allemaal gezien moest hebben en tot zijn conclusies was gekomen. Later die week zouden de krijtlagen uit pleistoceen en holoceen zich openlijk aan ons openbaren in deze uitlopers van de Andes, maar dat is weer een ander verhaal.

Om maar meteen een grote misvatting van de mensheid te ontkrachten: Darwin deed zijn eerste ideeën over de evolutietheorie op in Patagonië, en niet op de Galapagos, waar voor hem de sluitstukjes in elkaar vielen. Een en ander valt natuurlijk te lezen in ‘the Voyage of the Beagle‘/ ‘De reis van de Beagle‘ (Hoofdstuk IX; Patagonië), maar laten de meest Darwinaanhangers dat werk nu juist niet gelezen hebben.

Natuurlijk is zijn ‘Origin of species‘ / ‘De oorsprong der soorten‘ het vuur waarmee de bijbel kon worden verwoest, maar de controverse rondom de persoon Charles Darwin vanuit de kerk heb ik persoonlijk nooit zo begrepen. De man zelf is tot aan zijn dood namelijk overtuigd gelovige gebleven. Niet voor niets heeft hij jarenlang gewacht tot hij zijn conclusies, getrokken uit de Beaglereis, publiceerde.

Zoals de kerk wel vaker nieuwe ontwikkelingen en noviteiten foutief heeft beoordeeld, heeft men hier getracht de losgekomen stukken steen uit de sokkel waarop geloof en bijbel hun voortbestaan ontlenen, weer terug te plakken. Ze deden dit door Darwins uitlatingen als volstrekte kolder te verklaren en vol te houden dat de schepping in zeven dagen (zeven dagen van vierentwintig uur wel te verstaan) is geschapen.

Met wat voortschrijdend inzicht was het geloof nog prima in Darwins theorie in te passen geweest. Maar nee, deze nieuwlichterij moest weer als ketters worden beschouwd. Nu honderdvijftig jaar later is er geen simpel redenerend mens meer die nog gelooft dat de aarde niet meer dan 4.000 jaar oud is (hetgeen in 1859 nog werd geloofd).

Wel hebben we nu het probleem dat geloof en evolutie naast elkaar staan en veel mensen hun wereld de ene dag als een wetenschappelijk fenomeen beschouwen en de volgende als gelovige. Dat kunnen we niet meer terugdraaien, maar ik zou zeggen: breng eens een bezoek aan Vuurland.

Johan Francke, informatiespecialist Zeeuws Documentatiecentrum

Tags: Beagle, Beaglekanaal, Charles Darwin, Darwin Beagle Beaglekanaal evolutie fossielen, Evolutie, evolutietheorie, Fossielen
Geplaatst in Algemeen | 2 Reacties »

Het bombardement op Middelburg

6 mei 2010

Tussen de Zeeuwse Bibliotheek en het bombardement op Middelburg zitten veel ‘links’. De belangrijkste en meest ingrijpende is de teloorgang van het mooie pand van de Provinciale Bibliotheek aan de Lange Delft en de brand- en waterschade aan boeken en handschriften.

Een afgewogen beschrijving van het bombardement is te vinden op Geschiedeniszeeland.nl Dit geeft een totaal ander beeld dan de fragmentarische verslagen van diverse ooggetuigen. Voor mij een eye-opener.

Verschillende activiteiten rond de herdenking van het bombardement zijn door SCEZ gegroepeerd. De gemeente Middelburg en het Zeeuws Archief besteden ook veel aandacht aan de 70 jarige herdenking. Onder de noemer Het vergeten bombardement is alles bij elkaar gebracht.

Als Zeeuwse Bibliotheek zijn we op veel manieren betrokken bij activiteiten. Jaarlijks komen er groepen scholieren in het kader van een project over het bombardement binnen het omgevingsonderwijs. In een vitrine liggen dan onder meer de resten van een verbrand Middeleeuws boek uit de voormalige Provinciale Bibliotheek. Foto’s van het bombardement zijn te zien via Beeldbank Zeeland, boeken via de catalogus en ook verwijzingen naar tijdschriftartikelen. Op de tweede verdieping is van 27 april t/m 19 juni een expositie over het bombardement op Middelburg. Van 4 mei t/m 26 juni is de schatkamervitrine op de eerste verdieping gevuld met documentatie over de Tweede Wereldoorlog.

Persoonlijk ken ik de verhalen over het bombardement van mijn ouders, oom en tante. Zoals velen waren ze gevlucht uit de stad en bivakkeerden in een schuur. Veel indruk maakte het branden en instorten van de Lange Jan. Thuisgekomen bleek het huis van de familie Klaver gespaard. Wel moest mijn opa veel dakpannen en ruiten herstellen. Met mijn oom mag ik naar de bijeenkomst van de Ooggetuigen in het oude stadhuis. Het lijkt me bijzonder om op die manier betrokken te zijn bij een gebeurtenis die veel sporen heeft nagelaten.

Een van die sporen is verwerkt in het kunstproject De Explosie van de kunstenaar Ko de Jonge. De Stenen des aanstoots, die overal in de stad te vinden zijn, komen uit de gevel van de voormalige Provinciale Bibliotheek.

1877393933_58262fd800

Cocky Klaver, Zeeuws Documentatiecentrum

Tags: bombardement Middelburg 17 mei 1940, Provinciale Bibliotheek 1940
Geplaatst in Geen categorie | 3 Reacties »

Over het Zeeuwskapje en een nieuw Zeeuws kostuum

28 april 2010

De vrouw in het midden draagt het nieuw Zeeuwse costuum Bron: Zierikzeesche nieuwsbode 27 oktober 1950

Zeeuwskapje
Ineens is het er, het Zeeuws kapje. Er wordt over getwitterd, het komt in de PZC, en de omroepen pakken het onderwerp op. Wat een prachtig ontwerp van Remco Texer en Liesbeth van Well. Met koninginnedag, de Giro en het WK voetbal in het verschiet is het een uitstekend moment om dit hoofddeksel op de markt te brengen.

Deze vrouw toont het Zeeuwskapje, foto Mieke Meijer

Impuls
Geeft het Zeeuwskapje een impuls aan de klederdrachten?
Dit is al eens eerder geprobeerd in de jaren 50 van de vorige eeuw. Toen is een dappere poging gedaan om een nieuw Zeeuws kostuum te introduceren.

Op z’n burgers
Vanaf het begin van de 20ste eeuw leggen steeds meer dragers hun Zeeuwse kostuum voorgoed in de kast. Maar na de Tweede Wereldoorlog gaan nog veel meer vrouwen en kinderen ‘op hun burgers’ gekleed.

Cultuurbehoud
In 1950 geeft de Europese Landbouw Federatie in Straatsburg richtlijnen uit om het nog aanwezige cultuurbezit te behouden. Met onder andere als gevolg de ontwikkeling van een nieuwe streekdracht voor Zeeland.

Voordelen van het nieuwe kostuum:

De gebruikte materialen zijn eenvoudiger te verkrijgen.
De hoofdbedekking is veel simpeler dan de gesteven mutsen.
En het kost veel minder tijd om zichzelf aan te kleden.
Het nieuwe kostuum is ook nog goedkoper dan een traditioneel kostuum.

Allemaal pluspunten waardoor het nieuwe kostuum aanslaat, is de gedachte.

Mislukt
We weten allemaal dat het nieuw Zeeuwse kostuum het niet gered heeft. Ondanks de drijvende motor achter deze ontwikkeling: de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen.

Zeeuwse manifestatie
Bij de opening van Miniatuur Walcheren organiseert men in juni 1954 een Zeeuwse manifestatie. Daar wordt het nieuwe kostuum gepresenteerd. Helaas kan ik geen foto met het nieuwe kostuum vinden.
In de krantenbankzeeland staat in Zierikzeesche Nieuwsbode, 27/10/1950; p. 2:

zierikzeeschenieuwsbode

Opzij, opzij, opzij
Op koninginnedag zien we de omvang van deze hype. Voor de drager van het hoofddeksel zie ik voornamelijk voordelen. Niet in het minst omdat het plotsklaps draaien van het hoofd, terugdeinzen van de buurman en dus extra staruimte achter de dranghekken betekent. In hoeverre de Zeeuwse kap het vrije zicht belemmert van diegenen die áchter de drager of draagster staan? Ook dat zal blijken.

Bronnen:
Niet alleen voor Zeeland zijn nieuwe kostuums ontworpen:

Patroontekeningen voor een nieuw Fries kostuum door mevrouw Kars-Stienstra
Zijn er ook nog patronen van een nieuw Zeeuws kostuum bewaard?

Archief Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen, afdeling Zeeland

Kostuum en sieraad in Zeeland / J. de Bree, 2e dr. – 1985

Een nieuw Drents kostuum / Ellen ter Hofstede, 1990

Andrea van Boven,
Informatiespecialist/webredacteur

Tags: klederdracht, nieuw Zeeuws kostuum, Zeeuwskapje
Geplaatst in Erfgoed | Laat uw reactie achter »

Zuid-Korea en de Zeeuwse Bibliotheek

26 april 2010

Bezoekers uit de hele wereld raadplegen de collectie van de Zeeuwse Bibliotheek: in de bibliotheek zelf of via het internet. Eind vorig jaar kwam een kleine Zuid-Koreaanse filmploeg langs. Nee, niet zomaar, zij waren op zoek naar het verhaal achter het zeventiende eeuwse VOC-schip genaamd de Corea. De zoektocht zou uitmonden in een documentaire op de Zuid-Koreaanse tv.

DSC02582ZB

Enkele weken geleden kreeg ik het resultaat in handen en de dvd ligt nu op mijn bureau. Het is een indrukwekkende en interessante documentaire geworden: niet dat mijn Koreaans zo goed is en dat ik alles begrijp, maar gelukkig zeggen beelden ook heel veel.

Kennen de Koreanen Nederland? Jazeker, en echt niet alleen van voetbalcoach Guus Hiddink. De Nederlander Hendrick Hamel is misschien nog bekender. Kent u deze Hamel? Aan het einde van de 17e eeuw belandde Hendrick als schipbreukeling in Zuid-Korea en beschreef zijn belevenissen in zijn reisjournaal (1653-1666). Er zijn verschillende boeken over hem te lezen.

De Koreanen zijn zeer geïnteresseerd in de eigen geschiedenis en het schip Corea spreekt tot de verbeelding. Wat was het voor schip? Op zoek naar meer informatie kwamen de Koreanen naar het Nationaal Archief in Den Haag, waar het rijke VOC-archief wordt bewaard. Het spoor leidde ook naar Zeeland, naar de Middelburgse maritiem historicus Ruud Paesie en naar de Zeeuwse Bibliotheek. Het bleek dat het schip Corea aan het einde van de zeventiende eeuw op de scheepswerf in Middelburg was gebouwd.

Na een rondwandeling door de kleine straatjes van Middelburg toog het gezelschap naar de Kousteensedijk en toonde Paesie de Koreanen zeventiende eeuwse boeken met teksten over het VOC-schip en gavures van de Middelburgse scheepswerf. Zij gingen terug in de tijd.

DSC02596SM

Heel illustratief bleek een ets van Middelburg uit ‘De nieuwe cronyk van Zeeland’ van Mattheus Smallegange uit 1696. Vooral als je inzoomt op de tekening van Cornelis Goliat van de Middelburgse werf zie je schepen in aanbouw liggen.

Een prachtige kaart uit de atlas van Blaeu, Toonneel der steden van de Vereenighde Nederlanden uit ca. 1649 verlevendigde het beeld en het werd helemaal leuk toen in het boek van C.S. Matthias, Kort gevat Jaarboek uit 1668 het schip de Cornea werd gevonden. Dat moest de Corea zijn!

De dvd met het Koreaanse commentaar wordt binnenkort in de collectie van de Zeeuwse Bibliotheek opgenomen.

Liesbeth van der Doe, Wetenschappelijk medewerker Zeeuws Documentatiecentrum

Geplaatst in Collecties, Geen categorie | 2 Reacties »

Zeeuwse Bibliotheek 25 jaar jong!

20 april 2010

Zaterdag 24 april 2010 is het zover. De Zeeuwse Bibliotheek viert dan haar 25 jarig bestaan met een Digitale Open Dag. Er is hard gewerkt om er zowel voor het publiek als het personeel een geslaagde dag van te maken.

Van 10.00 uur tot 16.00 uur is er een gevarieerd en doorlopend programma met workshops, presentaties en demonstraties; allen op het gebied van digitale ontwikkelingen.

Bij binnenkomst ontvangt u een nummer, waarmee u kans maakt op prachtige prijzen. De hoofdprijs is maar liefst 25 (!) jaar lidmaatschap van de Zeeuwse Bibliotheek.

Er is voor elk wat wils. Zo kunt u een workshop twitteren volgen, andere twitteraars ontmoeten tijdens een ’tweetup’, verschillende eReaders uitproberen, foto’s bekijken op een Touch Foil en spelletjes spelen op de Wii computer. Op de Multitouchtafels kan een quiz gespeeld worden en zijn filmpjes te zien over mediawijsheid en muziek. Wilt u meer weten over de Bibliobus? Hij staat de hele dag voor de deur. Loop gerust binnen.

Ook worden tijdens de Open Dag de winnaars bekend gemaakt van de verkiezing beste Zeeuwse poster van 2009: WE HANGEN! Om 15.00 uur op de eerste verdieping. De juryleden zijn ook aanwezig en geven een toelichting op hun keuze.

De hele dag zijn er rondleidingen (achter de schermen) en wordt er uitleg gegeven over de digitale diensten en projecten van de Zeeuwse Bibliotheek. In de foyer is een gratis kopje koffie of thee te krijgen. Natuurlijk kunt u op deze dag ook gewoon boeken, dvd’s en cd’s lenen.

81299

Koningin Beatrix opende 25 jaar geleden het bibliotheekgebouw aan de Kousteensedijk 7.

Machteld Berghauser Pont, communicatie

Geplaatst in Algemeen | Laat uw reactie achter »

Verrassende handschriften

13 april 2010

Samen met collega Liesbeth van der Doe ben ik bezig met het beschrijven van de handschriften die de Zeeuwse Bibliotheek in haar collectie heeft. Dat doe ik met veel plezier en dat komt vooral door de verrassingen die elke keer uit de enveloppes komen.

De laatste maanden waren dat 200 handschriften van dokter Jacobus de Puyt. Hij leefde van 1740-1812 en was een tijdgenoot van de bekende Vlissingse dokter David Henri Gallandat.

De Puyt leefde en werkte in Middelburg, was wat bescheidener dan dokter Gallandat maar zeker niet minder kundig. Ook hij legde zich toe op de verloskunde. Van de 200 handschriften zijn er 160 ‘observaties’ over zware bevallingen waarvan 14 van tweelingen.
Hij beschrijft steeds waar hij naartoe gaat: Op 25 mei geroepen bij een bevalling op de Kousteensedijk. De ene keer met een goede afloop: “Moeder en kinders waren de 9e dag seer welvarende”. Andere keren werd er een dood kind geboren of overleefde de moeder de bevalling niet.

Ook bijzonder zijn de brieven van Abraham Beeckman, de vader van Isaac Beeckman, de bekende natuurwetenschapper uit de 17e eeuw. Abraham Beeckman kwam uit Engeland en was kaarsenmaker. Verder was hij actief in de nog jonge protestantse kerk van Middelburg. Hij had een uitgesproken mening over het dopen van kinderen. Er zijn brieven van Philips van Landsberghe en Antonius Walaeus aan Abraham Beeckman. Brieven van Abraham Beeckman aan o.a. Herman Faukelius, aan Antonius Walaeus en aan de Kerkenraad. Walaeus speelde een bemiddelende rol bij een conflict met de kerkenraad met als gevolg dat Abraham Beeckman tot ouderling benoemd werd.

Ertussen zat ook het oudste handschrift dat wij tot nu tegenkwamen: Een brief uit 1597, weliswaar zwaar beschadigd, maar toch… erg bijzonder om in handen te hebben! (HS 5067)

briefuit1597

Het toetje is een mooi cahier met daarin tekening van tafelschikkingen bij dinées en soupées. Op de getekende schotels staan de gerechten: gestoofde ‘cabeljouw’, ‘desert’, eendeborst, duifjes, etcetera.

tafelschikking