Archief van november 2010

Het heden wordt overschat

vrijdag, 19 november 2010

SLAZ-lezing 16 november: een avond met P.F. Thomése

“Het heden wordt overschat: er is meer verleden dan heden“. “Hoe verhoudt zich het verhevene tot het banale?” en meer van dit soort scherpzinnige visies op de realiteit klinken dinsdagavond 16 november door de -jammer genoeg- maar half gevulde aula van de Zeeuwse Bibliotheek. Het publiek is ouder dan ik had verwacht, maar hangt desalniettemin als jeugdige bewonderaar aan zijn lippen.

Wat literaire critici allang weten, ontdek ik deze avond: Thomése is een two-faced writer. Enerzijds toont hij met historische romans vol lichte ironie een oeuvre aan ingetogen fictie. Met Vladiwostok! en J. Kessels: The Novel laat hij zich van een radicaal andere zijde zien; die van schmierende schelm. Zelf ken ik Thomese vooral van deze laatste krankzinnige kant en dankzij de grillen van J. Kessels (was hij nou ooit bibliothecaris of niet?) weet ik dat Sankt Pauli in het Duitse Hamburg behalve een bruisend stadsdeel ook een heuse cultclub is binnen de Bundesliga, compleet met piratenvlag en Totenkopf.

Schaduwkind (2003) betekende een breuk in zijn oeuvre, een breuk die overigens in het niet valt bij de ramp in het persoonlijke leven van de schrijver die eraan voorafging. Het (autobiografische) boek handelt over de dood van zijn zes weken oude dochtertje. Thomése opent de lezing met een aantal ontroerende en intens trieste fragmenten.

Zo lijken er aan de vooravond van de verschijning van de Weldoener, zijn nieuwste boek, wel haast twee Thoméses te bestaan, Schaduwkind daargelaten. Totdat de schrijver in kwestie bedachtzaam korte fragmenten begint voor te lezen uit de roman over het tragische leven van componist Sierk Wolffensberger (Theo Kiers voor de burgerlijke stand). De luisteraar komt die avond al snel tot de slotsom dat Thomése zichzelf heeft overtroffen met de Weldoener. Het verhevene en het banale zijn in balans en weemoed en verlangen en innemende vunzigheid wisselen elkaar af.

De Weldoener: een samenvatting (uit: recensie Parool)
untitled
 
Hoofdpersoon is het type van de Bijbelse aansteller: ‘Theo Kiers heette hij vroeger, voordat hij zich om artistieke redenen Sierk Wolffensberger is gaan noemen, wat toch heel wat beter klinkt.’
In onze tijd heeft hij een enigszins ouderwets aandoend beroep: hij is plaatsvervangend stadskoordirigent in de provinciestad H***, een stadje waar overigens zonder al te veel problemen Haarlem in te herkennen is. Maar onze Theo, of Sierk, beschouwt zichzelf eigenlijk als een groot componist, een groot kunstenaar. Hij heeft zojuist een groots muziekwerk gecomponeerd, getiteld Duisternissen. En dan is hij natuurlijk ook ongelukkig getrouwd.
Onze componist vindt in een verborgen nis in de kerk, waar Duisternissen zal worden uitgevoerd, een meisje, ‘Beertje’, dat een zelfmoordpoging heeft gedaan. Door zijn tussenkomst gaat ze niet dood. Maar Theo, alias Sierk, heeft wel het gevoel dat hij nu met dit meisje een grens heeft overschreden. Ze zijn in een ander gebied beland, een gebied dat zich ergens ná het leven bevindt, en daar ziet alles er anders uit. Als in een droom gaat hij er dan ook met dat meisje, aanvankelijk nog enigszins halfslachtig, maar later voluit, vandoor.
En daar is Thomése op zijn best, in het oproepen van de droom van de verwarde componist. Dan komen ook die kenmerkende zinnen van Thomése, met tientallen tegelijk: ‘Hij bestaat niet, dat moet het zijn, en door niet te bestaan maakt hij de gebeurtenis mogelijk. Het gebeurt door hem en tegelijk buiten hem om.’ Het zal niet goed aflopen, maar via de duisternis die Thomése weet te creëren, en via de blikken die we via die betoverende verteller krijgen in het hoofd van de ontspoorde koordirigent, krijgen we wel degelijk weer een andere kijk op onze eigen werkelijkheid. Met deze roman is het Thomése wederom gelukt alles er anders uit te laten zien dan je dacht dat het was.

Evenals het overgrote deel van het publiek in de aula van de Zeeuwse bibliotheek had ik De Weldoener nog niet gelezen. Echter zelden heeft een schrijver mij zo met zijn goed gekozen passages en zorgvuldige woorden getriggerd dit binnen zeer afzienbare tijd te doen. De twee Thoméses lijken één geworden en ik wil het beleven en wegzinken in deze veelbelovende roadnovel.

Janette Zuydweg, Vakreferent Kunst

 

Spotify

dinsdag, 2 november 2010

spotify1

Met de komst van streaming muziekdiensten zal de losse, betaalde download en de illegale download het moeilijk gaan krijgen. De muziekdienst die ik nader zal toelichten is Spotify.

Het heeft even geduurd voordat de auteursrechten in Nederland officieel geregeld waren, maar sinds mei 2010 is Spotify eindelijk ook in Nederland verkrijgbaar. Met de komst van deze on line muziekdienst is het aanbod aan onbeperkte streaming behoorlijk uitgebreid.

Wat is Spotify?

Spotify is een Brits-Zweedse webdienst die streaming audio verzorgt. De cd verving de lp, de mp3-speler verving de cd en de streaming muziekdienst vervangt de eigen mp3-verzameling op je eigen computer.

De muziekverzameling staat niet meer op de harde schijf maar op een webserver. Het is af te spelen op elke computer en zonder beperkingen vertegenwoordigd. Zeker niet compleet, maar de database is groot genoeg om nieuwe artiesten te ontdekken. Er is een ongelimiteerde toegang tot een catalogus van 8 miljoen nummers. Dagelijks worden er meer dan 10000 nummers aan de database toegevoegd. De extra artiest-info komt van de All Music Guide.

Alle grote platenmaatschappijen doen er aan mee. Naast de popmuziek zijn de jazz en klassieke muziek ook volop aanwezig. Het Nederlandse repertoire is nog wat ondervertegenwoordigd. Het komt wel voor dat tracks van een album door rechtenbeperkingen toch niet in Nederland te beluisteren zijn. Dit is vooral het geval bij verzamelalbums. Je krijgt dan de melding “this track is currently not available”.

Hoe werkt Spotify?

Om Spotify te kunnen gebruiken moet er een gratis programma gedownload worden dat zich net zo eenvoudig en snel laat installeren als gebruiken. Met de zoekfunctie kan er naar artiesten, albums of tracks gezocht worden en er kunnen afspeellijsten samengesteld worden.

De basis  “freemium” dienst is gratis, maar hier zitten wel beperkingen aan. Er kan maar maximaal 20 uur muziek per maand geluisterd worden, de geluidskwaliteit is 160kb/s en er komen regelmatig reclameboodschappen tussen de nummers door.

Voor €5,- per maand is er de “unlimited” versie die de mogelijkheid biedt om onbeperkt en zonder reclameboodschappen te luisteren. Tenslotte is er voor €10,- per maand het “premium”-abonnement en kan er onbeperkt geluisterd worden bij een geluidskwaliteit van 360kb/s en krijgen gebruikers die in het bezit zijn van iPhone of Android smartphone een gratis app. tot hun beschikking waarmee ze Spotify op hun mobiel kunnen gebruiken.

Spotify kan via “Facebook connect” gekoppeld worden met Facebook. Vervolgens kunnen de afspeellijsten gedeeld worden met vrienden op Facebook die ook van Spotify gebruik maken. Verder kan het afspeelgedrag ook gedeeld worden met volgers op Twitter.

spotify 2

Spotify en bibliotheken

Tot op heden is dit thema in bibliotheekland over het algemeen een onderbelichte ontwikkeling. Als er geen actie ondernomen wordt, kan Spotify een bedreiging zijn voor de bibliotheken. Immers het gebruiksgemak van Spotify is groot, de prijs laag, de collectie immens en de connectie met Facebook en Twitter zorgt voor snelle verspreiding en promotie. Nieuwe diensten zoals Spotify zijn zo goed dat daar door bibliotheken weinig aan toe te voegen valt.

Toch liggen er wel degelijk kansen, zoals op het gebied van mediawijsheid. Er is wel het gegeven dat er steeds meer media bijkomen en dat mensen door de bomen het bos niet meer zien. Hier ligt een taak voor bibliotheken om mensen te gidsen door de wereld van streaming media.

Binnen de sectie muziek van de Zeeuwse Bibliotheek hebben we dit onderwerp ook uitvoerig onder de loep genomen. Wij zijn van mening dat muziekstreaming iets is om rekening mee te houden en nog beter is het om hier daadwerkelijk wat mee te doen. Het moet niet alleen bij het gidsen blijven. Het is van belang dat er met Spotify contact gezocht moet worden om afspraken te maken. Het lijkt ons een goede zaak dat de Centrale Discotheek Rotterdam hier een voortrekkersrol in gaat vervullen.

In de Centrale Discotheek is het al enige tijd mogelijke om 400.000 albums compleet te beluisteren en binnenkort is het mogelijk om in een aantal bibliotheken via MuziekWeb-terminal alle muziek compleet te beluisteren. Het aanbod van streaming muziek zou nog gigantisch uitgebreid kunnen worden als er een koppeling tussen CDR en Spotify gerealiseerd zou kunnen worden.

Bibliotheken kunnen aanhaken bij dit project en worden gedwongen om meer in te spelen op het beleefconcept van de klant, zoals het inrichten van aantrekkelijke luisterplekken. Het is voor (muziek)bibliotheken zaak om de ontwikkelingen rond muziek streaming goed in de gaten te houden, vooral omdat de cd-collectie in de toekomst toch een onzekere tijd tegemoet gaat.

Hoe zal de toekomst eruit gaan zien? Spelen en delen, in plaats van hebben en houden?

Rea in muziekstoel

Rea Bensch, vakspecialist Muziek

Bron: Jan Klerk –  Spotify, het begin van een mediarevolutie?