Archief van augustus 2015

Zeeuwse Boekenprijs 2015

donderdag, 27 augustus 2015

De Zeeuwse Boekenprijs groeit, dit jaar zijn er met 86 inzendingen alweer 9 aanmeldingen meer dan de 77 uit 2014. Dat is veel, zeker als je weet dat het eerste jaar dat de prijs werd uitgereikt er ‘slechts’ 37 inzendingen waren. Ons dunbevolkte Zeeland zit blijkbaar vol met actieve en enthousiaste schrijvers en uitgevers. Bovendien wordt er ook buiten Zeeland veel over onze provincie geschreven in fictie en non-fictie, daar kunnen we trots op zijn. De prijs wordt ook in de landelijke pers steeds vaker vermeld en besproken.

ZBP 2015 logo 1 oranje rood HR jpg

In 2003 nam hoofdredacteur Paul van der Velde van het Zeeuws Tijdschrift, het initiatief tot het instellen van de Zeeuwse Boekenprijs, met als doel meer aandacht en waardering voor het Zeeuwse boek te genereren. Van der Velde, die tevens secretaris van de ZBP-jury is, stelt elk jaar een (inter)nationale deskundige jury samen. Vaste voorzitter van de jury is Commissaris van de Koning Han Polman.

Organisatie

Voor de organisatie van de prijs wordt nauw samengewerkt met de Zeeuwse Bibliotheek. De afgelopen jaren zette collega Machteld zich daar deskundig en enthousiast voor in, vanaf dit jaar mag ik deze mooie taak uitvoeren, en daar ben ik erg blij mee.

Om te beginnen mocht ik alle ingezonden boeken uitpakken. Aan uitgeverijen en auteurs wordt gevraagd om de boeken in zesvoud in te zenden. Dat is niet zomaar. De juryleden ontvangen elk een exemplaar om het boek goed te kunnen beoordelen en zij mogen dit boek ook houden. Terecht vind ik: 86 boeken doornemen en beoordelen is niet niks. De jury doet dit geheel vrijwillig en ontvangt daar verder geen vergoeding voor. Bovendien is één exemplaar van de zes bestemd voor de collectie van de Zeeuwse Bibliotheek, zodat alle titels daar te raadplegen en te leen zijn.

Behalve dat ik vanaf 2015 de prijs en de prijsuitreiking samen met Paul van der Velde en andere betrokkenen mag organiseren, ben ik gevraagd om dit jaar namens de Zeeuwse Bibliotheek/Scoop in de jury plaats te nemen. Daarmee ben ik zeer vereerd natuurlijk en het maakt me bewust van mijn grote verantwoordelijkheid om elk boek zorgvuldig te beoordelen.

Verrassingspakketten

Tussen 15 juni en 15 juli kwamen er vrijwel dagelijks pakketten binnen. Het was elke keer weer een verrassing voor mij wat er in zou zitten en spannend om zo’n pakket open te maken. Sommige schrijvers of uitgeverijen deden er een begeleidend briefje bij, wat nog eens extra duidelijk maakte dat zo’n boek niet zomaar wordt aangemeld. Schrijvers hebben er veelal lang en intensief mee geleefd en aan gewerkt, onderzoek gedaan en zich uitputtend in hun onderwerp of thema verdiept. Kortom: zo’n boek is een soort kind dat soms moeizaam wordt losgelaten. Een extra reden voor de jury om haar taak zeer serieus te nemen.

Uit de boeken die voor de ZBP in aanmerking komen, kiest de jury, tijdens het zogenoemde beslissingsdiner in de Auberge Campveerse Toren (al jaren hoofdsponsor van de prijs) te Veere, ten slotte één boek dat naar haar oordeel het meest waardevol is. Dit boek wordt bekroond met de ZBP. De schrijver ontvangt 1000 euro.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Zeeuws Meisje

(foto: Mieke Meijer)

Alle genomineerden van de Zeeuwse Boekenprijs ontvangen bovendien een prachtige keramische tegel met Zeeuws meisje, maar alleen de tegel van de eerste prijswinnaar heeft gouden oorijzers en draagt een gouden boekje. Het ontwerp van de tegel is van beeldend kunstenaar/dichteres Eva Crebolder.

Vanaf 2013 deelt de jury ook een aantal zogenaamde ‘Accolades’ uit. Dit zijn extra waarderingen van de jury voor bijvoorbeeld het beste debuut, het beste jeugdboek en het mooist of origineelst uitgegeven boek. Elk  ingezonden boek komt hiervoor in aanmerking, ook al staat het niet op de short- of longlist. Persoonlijk vind ik dit een hele mooie uitbreiding van de prijs. Behalve de genomineerden en de uiteindelijke winnaar, zijn er immers nog meer titels die het verdienen om aandacht en waardering te krijgen.

Prijs van de Zeeuwse Boekhandels en PZC-Publieksprijs

Behalve de Zeeuwse Boekenprijs en de Accolades zijn er jaarlijks nog twee prijzen te verdelen: de Zeeuwse boekhandels kennen unaniem een oeuvreprijs toe. Winnaar kan zowel een Zeeuwse auteur, recensent of een uitgever zijn, maar ook bijvoorbeeld een journalist die veel over Zeeuwse boeken publiceert.

En natuurlijk is er de PZC-Publieksprijs. Bij deze laatste kan het publiek stemmen op het favoriete Zeeuwse boek, wat vaak leidt tot een spannende eindrace. Met ingang van maandag 5 oktober kan er via de website van de Provinciale Zeeuwse Courant voor de Publieksprijs worden gestemd. Alle aangemelde boeken komen in aanmerking. Er kan ook per post worden gestemd via een briefkaart naar het adres van de PZC o.v.v. PZC-Publieksprijs: Postbus 5046, 4380 KA Vlissingen. De stembus sluit op vrijdag 6 november om 12.00 uur.

Nog meer data

Op 5 september wordt de longlist (tien titels) van de aangemelde boeken bekend gemaakt. Je kunt de lijst vanaf deze datum bekijken op de website van de Zeeuwse Bibliotheek.

Op vrijdag 18 september wordt door Paul van der Velde de shortlist bekend gemaakt, tijdens het Festival Film by the Sea in de literaire salon van Wim Brands (van het VPRO-programma ‘Brands met Boeken’). De shortlist bestaat uit vijf titels.

De prijsuitreiking van de dertiende editie van de ZBP valt dit jaar op zaterdag 7 november en vindt plaats tijdens een diner in de Zeeuwse Bibliotheek. Alle 86 inzendingen zijn nu te zien op de website van het Zeeuws Tijdschrift. Ook de verdere samenstelling van de jury 2015 is daar te vinden.

Tentoonstelling Zeeland Paviljoen

ZBPtentoonstelling

In de maanden september en oktober zijn alle aangemelde boeken uitgebreid te bekijken in een tentoonstelling en een presentatie op een beeldscherm. Plaats: het Zeeland Paviljoen op de eerste verdieping van de Zeeuwse Bibliotheek.

Meer weten over de Zeeuwse Boekenprijs en over de winnaars tot nu toe? Lees dan het dossier over de ZBP op Zeeland Geboekt.

Spannende maanden

We gaan spannende maanden tegemoet, waar ik me erg op verheug. Zeeuwse boeken en hun schrijvers, ze verdienen het om al die extra aandacht te krijgen. Volg de ontwikkelingen van de ZBP 2015 via onze website en via het PZC-boekenblog Zeeland Geboekt.

Anya Marinissen, Zeeuwse Bibliotheek/SCOOP

 

 

Over minibiebs, leeskastjes en little free libraries

maandag, 17 augustus 2015

Vlissingen heeft al twee jaar een kleine gratis bibliotheek, in Meliskerke is vorige maand een minibieb geopend en in Middelburg-Zuid zijn drie leeskastjes in gebruik genomen.
Kleine gratis bibliotheken, leeskastjes en minibiebs: drie namen voor hetzelfde verschijnsel: een kastje aan een gevel van een huis of op een paal in een tuin waar mensen, 24 uur per dag, onder het motto ‘haal een boek, breng een boek’ gratis boeken kunnen lenen, ruilen, en achterlaten. Voor het gemak gebruik ik hier de term minibieb.

Little free library
Het systeem van gratis boeken ruilen is niet nieuw. In hotels, vakantiewoningen en op campings zijn vaak kastjes of planken met ruilboeken te vinden. Eén van mijn collega’s trof een kist met ruilboeken aan bij de plaatselijke boulanger in een Frans dorp. Ook zijn er zwerf– en kinderzwerfboeken. Het fenomeen minibieb in zijn huidige vorm is echter overgewaaid uit de Verenigde Staten, waar de little free library sinds 2009 bestaat.

Waarom beginnen mensen een minibieb?
Op www.minibieb.nl lees ik: ‘Minibieb werkt vanuit het idee dat je de samenleving met elkaar leuker kunt maken.’ De initiatiefneemsters van de minibieb in Meliskerke vertellen dat ze het lezen van papieren boeken willen bevorderen omdat ze zelf een grote liefde hebben voor het papieren boek. Zij delen de boeken die ze hebben gelezen liever met anderen dan dat zij ze op een plank stof laten vergaren. Anderen noemen de sluiting van (wijk)bibliotheken en boekhandels als reden.

Leeskastje Matthiasstraat Middelburg

Dat mag dan zo zijn, maar waarom zijn er dan minibiebs geopend in Meliskerke, Middelburg en Vlissingen? De plaatsen beschikken alle drie over een boekhandel (De Boekenmolen, De Drvkkery en ’t Spui). De bibliobus stopt in Meliskerke, Vlissingen heeft een bibliotheek met meerdere vestigingen en Middelburg heeft de Zeeuwse Bibliotheek plus de Biblioservicebus die elke vrijdagmiddag in drie wijken (waaronder de wijk met de leeskastjes!) staat. Met de boekvoorziening zit het daar dus wel snor.
Blijkbaar spreekt vooral de mogelijkheid om gratis veel boeken te kunnen lenen aan, en past de minibieb bij de deeleconomie die in opkomst is en bij burgerparticipatie.

De minibieb en de openbare bibliotheek
Sluiting van boekhandels en (wijk)bibliotheken worden genoemd als aanleidingen voor het starten van minibiebs. Die minibiebs kunnen echter nooit de plaats van een openbare bibliotheek innemen omdat ze afhankelijk zijn van wat gebruikers achterlaten: de zwakte van de minibiebs zit hem in de kwaliteit van het aanbod. Gelukkig pretenderen minibiebhouders niet dat zij een alternatief voor de openbare bibliotheek willen zijn.

Leeskastje Amnestylaan Middelburg

Tijdens mijn fietsrondje langs de Middelburgse leeskastjes trof ik naast een goed uitziende Inferno van Dan Brown, en Eten bidden en beminnen van Elizabeth Gilbert veel oude, versleten exemplaren en afgeschreven bibliotheekboeken aan. Dat vind ik jammer. Delen van boeken is één ding, maar je doet niet aan leesbevordering met oude –excusez le mot- meuk. De bibliotheek schrijft die boeken niet voor niets af. Dus minibiebhouders: kijk kritisch naar de inhoud van je kastje, en minibiebgebruikers: gebruik de minibieb niet als dumpplek voor oude boeken. Tot zover de boeken voor volwassenen.

Kinderboeken
Over naar de kinderboeken. Van dit plaatje op Twitter (van een minibieb ergens in Nederland) word ik heel verdrietig:

Twitter plaatje minibieb

De kinderboeken in het leeskastje op Kinderboerderij de Klepperhoeve (tevens Kinderzwerfboek-station) zagen er niet aantrekkelijk uit, in het leeskastje in de Matthiasstraat stonden afgeschreven bibliotheekboeken. Dat had Prinses Laurentien vast niet voor ogen toen ze het startsein gaf voor de actie Kinderzwerfboek.

Leeskastje kinderboerderij

Beste mensen, kinderen hebben recht op mooie boeken, en wil of kun je die niet kopen kom dan met je kind naar de openbare bibliotheek. Kinderen en jongeren tot 18 jaar kunnen gratis lid worden van de bieb, er lopen deskundige medewerkers rond die uw kind aan het juiste boek kunnen helpen. Het is namelijk één van onze –door de overheid vastgestelde- kerntaken om voor hen ‘een doorlopende leeslijn en een daarop aansluitende collectie’ te bieden. (De Bibliotheek van de toekomst).

Tot slot:
1. Beste wethouders en andere politici: lees het gedeelte over de vijf kerntaken in het document ‘De bibliotheek van de toekomst’ nog eens goed door. U zult beseffen dat de aanwezigheid van minibiebs in uw gemeente geen aanleiding kan zijn om te bezuinigen op de openbare bibliotheek in uw gemeente.

2. De minibieb is een willekeurige verzameling met boeken, daar is niks mis mee, misschien vind je er een leuk boek. Voor deskundig advies en een door professionals samengestelde collectie ga je naar de ‘maxibieb’, oftewel de openbare bibliotheek.

Henk Kosters
Afdeling Dienstverlening

IMSLP : toejuichen of weg ermee?

donderdag, 6 augustus 2015

Ik begin dit schrijven eerst maar met uit te leggen wat IMSLP is.
IMSLP is de Petrucci-library, een online bibliotheek met partituren die zich in het publieke domein bevinden. De website is gebaseerd op wiki-software.
Het IMSLP vindt dat muziek voor iedereen bereikbaar hoort te zijn. Met dat doel voor ogen is het project opgezet, om zodoende partituren kosteloos beschikbaar te stellen aan iedereen die internettoegang heeft. Het IMSLP bevat voornamelijk gescande partituren.
Het uiteindelijke doel van het IMSLP is om alle bestaande rechtenvrije muziekpartituren bijeen te brengen, naast de partituren van hedendaagse componisten die hun muziek vrijelijk aan het publiek beschikbaar willen stellen.
Na zijn start op 16 februari 2006 kende het IMSLP een exponentiële groei.
Op dit moment hebben ca. 96.000 composities partituren in de Petrucci-library.

Petrucci1

De meningen over IMSLP zijn verdeeld: Uitgevers zien hun afzetmarkten in gevaar komen, en laten muziekdocenten, (muziek) bibliothecarissen, muziekstudenten en actieve muziekbeoefenaars liever kennis maken met wetenschappelijke uitgaven, urtextedities e.d. dan met de vaak slecht leesbare scans van verouderde edities. De kwaliteit van de PDF’s is nl. vaak slecht.
(Een suggestie hierbij kan zijn om een link toe te voegen naar de originele bron, de zgn.“backlink”)

Petrucci2

Toch zijn er instanties die het project toejuichen zoals de Bibliotheque National de France. Deze bibliotheek heeft grote plannen met IMPLS; records van IMSLP gaan toegevoegd worden aan hun catalogus en komen via het programma Gallica vrij beschikbaar met zelf toegevoegde metadata.

Bij de Universiteit van Montana is IMSLP één van de mogelijkheden bij het raadplegen van bronnen, daarnaast wordt bij de introductie van de studenten gewezen op andere in de bibliotheek aanwezige edities.

De Sachsische Universitatsbibliothek heeft IMSLP in de catalogus verwerkt en zij hebben een speciaal teken toegevoegd aan de zoekresultaten zodat deze meteen herkenbaar zijn.
Kwaliteit van de toegevoegde metadata bleek wel magertjes te zijn maar na een proefperiode bleek toch dat men er blij mee is.

Uitgeverij Bärenreiter is daarentegen niet zo blij met IMSLP . Hun uitgaven zoals bijv. de New Mozart Edition zijn geupload en daarbij is de documentatie ervan verwijderd…
De toekomst van wetenschappelijke edities komt misschien in gevaar. Zijn musicologen nog bereid tijd in langdurige projecten te steken?

Toch blijft het voor grote bibliotheken de moeite om in onderhandeling te gaan met IMSLP om tot goede afspraken te komen.
Ik heb vernomen dat er plannen zijn van de Koninklijke Bibliotheek/Nationale Bibliotheekcatalogus om IMSLP aan te gaan bieden en ben benieuwd hoe ver dit gevorderd is. Volgens mij lijkt IMSLP een niet meer tegen te houden fenomeen.
Voor de bibliothecarissen het volgende advies : IMSLP: juich het toe! Zie het als een kans en zorg er tevens voor dat de eigen duurbetaalde edities niet ondergesneeuwd worden door de virtuele uitgaven!
De Petrucci-library is te raadplegen via de site van de Zeeuwse Bibliotheek onder het kopje: collectie – muziekcollecties : databanken of via http://imslp.org/

Rea Bensch
Domeinspecialist muziek

Bronnen: http://imslp.org/wiki/hoofdpagina
Artikel: IMSLP; Hurray of weg ermee van Luuk Hoekstra