Het KennisCafé is dé plek waar onderzoekers, studenten en geïnteresseerde burgers elkaar ontmoeten in een informele en ontspannen omgeving. Sprekers uit de wetenschap, het bedrijfsleven en van maatschappelijke organisaties vertellen over hun onderzoeken, de resultaten en hun drijfveren. Niet in een collegezaal, geen monoloog, maar sprekers die praten over hun werk, hun passies, en de betekenis voor de samenleving. Onder het genot van een drankje kan iedereen met onderzoekers in gesprek en debat gaan. Muziek zorgt voor een prettige afwisseling.
Kunstalvleesklier en 3D-printer centraal in KennisCafé Zeeuwse Bibliotheek
In het KennisCafé van vrijdag 1 november stond Techniek van de Toekomst centraal. Innovatieve technieken die de toekomst gaan veranderen. Drie voorbeelden hiervan waren te zien tijdens het tweede KennisCafé sinds de start op 27 september.
Als eerste waren het woord aan Quiniver Tuinder en Jurre van der Lende, 3VWO leerlingen van S.G. Nehalennia, die op 10 oktober de Dag van de Duurzaamheid wedstrijd 2013 wonnen met hun ‘Energy bike system’. Enthousiast deden ze hun idee nogmaals uit de doeken. In Zeeland wordt veel gefietst. Op de fiets wordt een accu bevestigd die de energie van alle fietstochten opslaat. Is de accu vol, dan plaats je hem in een muur, waar andere mensen hem uit kunnen halen en bijvoorbeeld gebruiken voor hun elektrische fiets. Mensen dragen zelf bij aan het energieverbruik van de samenleving. DELTA onderzoekt op dit moment of het idee realiseerbaar is. Dit maakte onderdeel uit van de prijs die de jongens wonnen.
3D-printer
Vervolgens de mogelijkheden van de 3D-printer. Wat is er eigenlijk niet mogelijk? Wouter van der Jagt (student) en Willem Haak (docent) namens HZ University of Applied Sciences (opleiding Engineering) laten zien hoe een 3D-printer werkt en wat je er allemaal mee kunt.
Er zijn al experimenten met geprint voedsel, alhoewel dit niet de meest voor de hand liggende of smakelijke toepassing is. Op de HZ staan inmiddels meerdere 3D-printers. De eerste kostte nog zoveel als een leuke auto, het model dat tijdens het KennisCafé te zien was, is zelfgemaakt en was betaalbaar. Er zijn verschillende technieken mogelijk. Op de computer worden producten in gescand en tot 3D-bouwtekening omgezet. Vervolgens wordt het product naar een opdracht voor de 3D-printer vertaald. Door middel van poeder of vast kunststof wordt het kopie-product laagje voor laagje opgebouwd. Dit principe is iets wat alle 3D-printers gemeen hebben. Tijdens het KennisCafé wordt live het LeescaféLive! logo geprint.
De ethische kant komt al snel om de hoek kijken als je het over 3D-printen hebt. Wapens zoals de Liberator roepen vragen op over misbruik van de 3D-printer. Wouter van der Jagt geeft aan dat er diverse andere mogelijkheden buiten de 3D-printer zijn om alle soorten wapens te maken. Relevanter is de discussie rondom copyright. “You wouldn’t steal a car, but would you copy it?”.
Kunstalvleesklier
Het derde item is wereldnieuws sinds 25 oktober. Op die dag werd in De Wereld Draait Door groot nieuws gebracht voor diabetes (type 1) patiënten, namelijk dat onderzoekers van het AMC, Universiteit Twente, Rijnstate Ziekenhuis en het bedrijf Inreda een kunstalvleesklier hebben ontwikkeld. Uitvinder Robin Koops van Inreda kwam er in ons KennisCafé tekst en uitleg over geven; hoe kwam hij ertoe de kunstalvleesklier te ontwikkelen en hoe werkt de uitvinding die nu op tafel ligt?
Robin Koops is zelf diabetespatiënt sinds 2004. Dit vormde voor hem genoeg motivatie om aan een oplossing te werken op basis van het combineren van bestaande technieken en het sterk verbeteren hiervan. Sinds het nieuws naar buiten kwam vorige week is hij overstelpt met duizenden mails van patiënten. Hier krijgt hij nog steeds een brok van in zijn keel. “Je realiseert je op dat moment voor wie je het doet…” Voor diabetespatiënten, ouders van patiënten, diabetesverpleegkundigen (allen vertegenwoordigd in het publiek) is de uitvinding een uitkomst, een belofte. Zij realiseren zich ter degen de betekenis van de uitvinding. Er ligt een betere toekomst in het verschiet.
De kunstalvleesklier bestaat uit twee sensoren (eentje voor back-up), 2 injectienaalden (flubbertjes), een ampul insuline en een ampul glucagon en een printplaatje met elektronische componenten. Het omhulsel, wat overigens op een 3D-printer vervaardigd is (!) bevat een soort moederbord, dat alle meetgegevens interpreteert en hier actie op onderneemt, enerzijds door insuline af te geven en anderzijds glucagon. Het systeem leert van zichzelf waardoor in een paar dagen een stabiele basisinstelling tot stand komt. Nooit meer nadenken voor het sporten, eten, slapen. Dat doet de kunstalvleesklier voor de diabetes type 1 patiënt die daarmee eindelijk vakantie heeft van de ziekte.
Van testfases tot tijdelijk gebruik voor patiënten over twee jaar; er moeten nog stappen gezet worden tot iedere diabetespatiënt in Nederland, op de wereld, structureel van het apparaat gebruik kan maken, maar het is overduidelijk een voorbeeld van techniek die de toekomst gaat veranderen!
De presentatie van het KennisCafé was in handen van Ron Lubbersen (SCOOP). Live muziek werd verzorgd door Acoustic Cuts van de Rockacademie in Tilburg.
Komende KennisCafé’s
29 november Week van de Mediawijsheid; Over de medialisering van gezondheid en de zorgsector
20 december Gezond 100 worden; Onderzoek Ger Rijkers University College Roosevelt, ZorgSaam en zorginstellingen.
Jeanine Naerebout, coördinator culturele – en wetenschappelijke activiteiten