Nu de Sinterklaastijd weer achter de rug is en de discussies rond Zwarte Piet weer voor een tijdje geluwd zijn, kunnen we ons gaan voorbereiden op de kerstdagen.
De dorpen en steden zien er weer gezellig en feestelijk uit. De huizen worden voorzien van sfeerverlichting, de kerstboom wordt weer opgetuigd. De muzikale omlijsting van dit gebeuren zal weer de nodige aandacht krijgen, er zullen weer de nodige kerstliederen ten gehore gebracht worden en het wordt weer kiezen tussen de vele kerstconcerten die uitgevoerd gaan worden.
Omdat ik deze tijd heel sfeervol en gezellig vind, wil ik graag aandacht besteden aan kerstmuziek. De muziektafel op het plein in de Zeeuwse Bibliotheek heb ik ingericht met allerlei kerstmuziek uit de collectie van de muziekafdeling. Kom gerust eens kijken!
Wat voor kerstmuziek kennen we
Bij de kerstmuziek kan er onderscheid worden gemaakt tussen religieuze kerstliederen, die over de geboorte van Jezus Christus gaan en de profane liederen die de sfeer rond kerstmis beschrijven (de kerstman, sneeuw of gezelligheid).
De religieuze liederen kennen een verschillende afkomst en ouderdom. Kerstliederen die al eeuwen lang gezongen worden zijn het bekende Hoe leyt dit kindeke en Nu zijt wellekome. Deze liederen dateren al van de 17e eeuw.
Een lied wat ook elk jaar veel wordt gezongen is het beroemde Stille Nacht, dat stamt uit begin 19e eeuw. Ik vind het fascinerend dat liederen die eeuwen geleden al gemaakt zijn, zich elk jaar weer op het kerstrepertoire bevinden en veelvuldig gezongen worden.
De profane liederen zijn veelal van Amerikaanse oorsprong. Beroemde producten van de Amerikaanse muziekindustrie zijn Jingle Bells en I’m dreaming of a White Christmas. Wie kent het niet!
Grappig te vermelden is dat in Jingle Bells het woord kerstmis helemaal niet voor komt, het gaat alleen over sneeuw. Desondanks wordt het als kerstlied beschouwd en wordt het buiten de kersttijd niet of nauwelijks gezongen.
Speciaal voor kerst is er ook klassieke muziek gecomponeerd, zoals het beroemde Weihnachtsoratorium van Johann Sebastian Bach, wat geen oratorium is, maar een bundel cantates waarvan veel muziek aan andere, meest wereldlijke cantates van Bach is ontleend. Een ander heel bekend werk dat ik kan aanbevelen om te beluisteren is het Kerstconcert van Arcangeleo Corelli. Deze werken zullen in de kersttijd weer veelvuldig uitgevoerd worden.
In de periode rond kerstmis wordt de muziekmarkt van alle kanten weer overstroomd worden met allerlei kerstmuziek. Kijk alleen maar hoeveel Christmas radio stations er in de lucht zijn tijdens de kerstperiode.
Elk jaar maken bekende (pop)artiesten wel weer een kerstcd, zoals onder meer de 3JS, Gerard Joling en The Common Linnets dat hebben gedaan.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik zelf niet zoveel heb met de populaire kerstliedjes, maar ik heb mijn mening herzien toen ik het kerstlied Christmas around me van The Common Linnets hoorde. Ik kan het iedereen aanraden. Kortom: de kerst kan weer gevierd worden en ik wens iedereen dan ook hele fijne kerstdagen toe!
Rea Bensch, Domeinspecialist muziek