Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the breadcrumb-navxt domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /var/www/html/wp-includes/functions.php on line 6114 bach « ZB Bibliotheek van Zeeland

Berichten met tag ‘bach’

Passiemuziek

maandag, 31 maart 2014

Binnenkort breken de Paasdagen weer aan en 2 weken voor Pasen begint de Passietijd. Deze tijd wordt gekenmerkt door het aantal Passionen dat uitgevoerd zal worden, zoals de beroemde Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach.

De muziekafdeling van de Zeeuwse Bibliotheek heeft hierop ingespeeld door de boekentafel Muziek in te richten met boeken, bladmuziek, cd’s en dvd’s  die betrekking hebben op de Passietijd.

Wat is een Passie

Een Passie is een verhaal, een toneelstuk, een muziekstuk of een beeldend kunstwerk dat het lijden van Jezus Christus als uitgangspunt heeft.

SMP-Harnoncourt-R4-4aWarner-3CD

De muzikale passie of passiemuziek heeft in de loop der eeuwen een grote ontwikkeling doorgemaakt. Oorspronkelijk werd de muziek eenstemmig gezongen. Rond de 10e eeuw werden de rollen van Christus, de verteller, het volk en anderen verdeeld over verschillende zangers en groepen zangers. Dit wordt koraalpassie of responsori genoemd. De gezongen tekst komt letterlijk overeen met één van de Evangelies.

Rond 1500 kwam de polyfone muziek. De passiemuziek werd hierop aangepast. Er kwamen harmonieën en meerstemmigheid bij, wat resulteerde in de motetpassie.

Later in de 17e en 18e eeuw schreven componisten als Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Händel en Georg Philipp Telemann in de vorm van een oratoriumpassie. In een oratorische passie wordt de letterlijke evangelietekst afgewisseld met teksten die het evangelieverhaal beschouwen.

Een volgende stap was de zgn. Brockes-Passie, een passie op teksten van de Hamburgse magistraat Brockes, waarbij de bijbelteksten herdicht zijn. Van de vele oratoria zijn Bachs Matthäus-Passion en Johannes-Passion de bekendste en meest gespeelde.

Selectie

De verschillende passievormen zoals hierboven geschetst zijn aanwezig in de Zeeuwse Bibliotheek en een selectie hieruit bevindt zich op de boekentafel bij binnenkomst.

0760623098326

Op een aantal werken zal ik wat nader ingaan:

Wat natuurlijk niet mag ontbreken zijn diverse uitvoeringen en uitgaven van de Matthäus-Passion en Johannes-Passion van Johann Sebastian Bach. De Matthäus-Passion vertelt het lijdens- en sterfverhaal van Jezus volgens het Evangelie volgens Matthäus. De Johannes-Passion is een oratorium met als onderwerp het lijden en sterven van Jezus volgens het Evangelie volgens Johannes. Voor de Matthäus-Passion zijn 2 orkesten en 2 koren nodig. Bij de Johannes-Passion volstaat een klein orkest en koor. Het zijn allebei prachtige werken en zeker de moeite waard om deze muziek te beluisteren of naar een uitvoering hiervan te gaan.

Wat verder interessant is zijn de uitgaven en uitvoeringen van de Matthäus-Passion van Heinrich Schütz. Hij schreef de Matthäus in 1666. Daarna werd het werk 200 jaar niet uitgevoerd. Pas in 1929 werd het werk weer gezongen op het tweede Heinrich Schütz Festival in Celle. De bezetting van dit werk is louter vocaal, dit in tegenstelling tot de passiewerken van Johann Sebastian Bach.

MP

Voor wie meer van de hedendaagse muziek houdt is het wellicht een aanrader om de Lukas-Passion van Krzysztof Penderecki te beluisteren. Deze passie gaat over het lijden en sterven van Jezus Christus volgens Lucas. Het is een oratorium in het Latijn en de premiere vond plaats op 30 maart 1966. Dit werk werd ondanks de avant-garde klanken meteen een succes vanwege de expressiviteit. Het wordt beschouwd als een zeer belangrijk werk van de hedendaagse muziek.

MP2

Kortom er is teveel om het allemaal te benoemen. Zoals ik al eerder heb vermeld zijn deze werken in diverse uitgaven en uitvoeringen te leen in de Zeeuwse Bibliotheek. Een selectie uit de passiemuziek ligt tot en met 19 april 2014 op de boekentafel Muziek. Daarnaast is er op de begane grond een zeer uitgebreide muziekcollectie waar u altijd van harte welkom bent!

Nog even een tip : binnenkort is te leen in de Zeeuwse Bibliotheek The Gospel according to the other Mary. Hierin wordt Jezus’ lijdensverhaal verteld door de ogen van Maria Magdalena.

Met dit werk bewijst Adams eens te meer dat het grootste verhaal van lijden en compassie uit de Westerse geschiedenis nog niets aan relevantie verloren heeft.

 

Rea Bensch, Domeinspecialist muziek

 

 

Onbewoond eiland…

dinsdag, 22 oktober 2013

In het nieuwsblad voor de muziekbibliothecarissen wordt er altijd iemand gevraagd om een lijstje van zijn of haar favoriete cd’s die niet mogen ontbreken in de bagage bij een verbanning naar een onbewoond eiland.

Ik vond het wel een leuk idee om mijn lijstje in het weblog van de Zeeuwse Bibliotheek kenbaar te maken. Dit is nog best lastig omdat er zoveel mooie muziek is die ik mee zou willen nemen maar ik maak hier een kleine selectie uit, anders zou het een ellenlang schrijven worden..

Wat neem ik zeker mee:

Ouverture 1812 van Peter (Pjotr) Iljitsch Tschaikowsky

Werkelijk prachtige muziek, het grootste succesnummer van Tschaikowsky voor kanonnen, klokken, koor en orkest. Ik kies deze muziek omdat ik in de klassieke muziek het eerst kennis maakte met deze compositie. Ik zat nog op de lagere school en de muziekleraar destijds kon zo mooi vertellen over het verhaal achter deze ouverture. Dit heeft een diepe indruk op mij gemaakt .

ouverture 1812

 

Dubbelconcert voor2 violen in D klein BWV 1043 van Johann Sebastian Bach

Zoals bekend zijn er talloze muziekwerken door Bach gecomponeerd, allemaal even geniaal! Ik kies het dubbelconcert uit omdat dit werk op de eerste cd staat die ik jaren geleden gekocht heb. Ik heb deze cd werkelijk grijsgedraaid.

 bach

 

Music for strings, percussion and celesta van Bela Bartok

Met dit muziekstuk maakte ik kennis tijdens mijn studie tot muziekbibliothecaris. Dit muziekwerk behoort tot de meest innovatieve stukken die Bartok schreef. Het getuigt van een buitengewone klankvoorstelling, wat mij zeer aansprak. Ook vind ik de instrumentencombinatie heel bijzonder.

 index

 

Sacred love –  Sting

Dit is een bijzonder mooi album van Sting. Er is een mix van jazz en pop en daarnaast hoor je invloeden uit de R&B en de dance. Sting verpakt zijn boodschap van liefde in ouderwets melodieuze liedjes.

 sting

 

Sex ‘n’ jazz van Gare du Nord

Ik vind dit één van de beste albums van Gare du Nord. Je hoort de echte Gare du Nord sound, lekkere lounge, funky jazz en deltablues. Het swingt heel lekker.

 1236623247_gare-du-nord-sex-n-jazz-2007

In the flesh van Roger Waters

Een paar jaar geleden heb ik het concert live gezien in het GelreDome en ik vond het waanzinnig goed. Ik heb gelijk de cd gekocht; een uitgave met een dvd. Vooral het nummer Comfortably numb spreekt mij erg aan waarbij de gitaarsoli van Snowy White en Andy Fairweather meesterlijk zijn.

 Roger_Waters_-_In_The_Flesh_Live300

Ik heb in dit schrijven de cd’s genoemd die op één of manier heel speciaal voor mij zijn. Daarnaast is er nog zoveel andere muziek die ik heel veel beluister! Mocht je nieuwsgierigheid gewekt zijn: de cd’s zijn te leen bij de Zeeuwse Bibliotheek en/of te beluisteren in één van de strandhokjes op de muziekafdeling. Je bent altijd van harte welkom in de Zeeuwse Bibliotheek!

 strandhuisje muziekafdeling

Rea Bensch, Vakspecialist muziek

125 jaar Concertgebouw Amsterdam

woensdag, 13 februari 2013

Het Concertgebouw

Het Concertgebouw heeft een belangrijke plaats ingenomen in de geschiedenis van Amsterdam. In april 1888 werd het gebouw geopend. Architect was A. L. van Gendt. Het gebouw lag 125 jaar geleden nét buiten Amsterdam en werd omringd door weilanden. Dat kunnen we ons nu nog nauwelijks voorstellen.

Het gebouw kreeg in november van 1888 een eigen orkest, samengesteld uit de beste musici: het Concertgebouworkest. Sinds 1988 mag het orkest zich Koninklijk noemen, afgekort KCO.

Jubileum
In dit jubileumjaar wordt door het Concertgebouw en het KCO elke maand een decennium uit het lange bestaan uitgelicht. In de maand februari wordt er aandacht besteed aan de jaren 1900-1909.

Het Concertgebouworkest

Op het programma staat onder meer de Eerste Symfonie van Gustav Mahler. De naam Mahler is onlosmakelijk verbonden met het Concertgebouw en met het KCO. Mahler zelf dirigeerde het orkest in 1903 en was bevriend met Willem Mengelberg, de chef-dirigent. Mahler voelde dat zijn muziek door het orkest werd begrepen. Zo ontstond de lange beroemde traditie die al een eeuw standhoudt.

Gustav Mahler

Niet alleen Mahler kwam naar Amsterdam. Ook andere componisten kwamen naar Amsterdam om hun werken te dirigeren of als solist op te treden. Enkele namen: Richard Strauss, Ferruccio Busoni, Sergej Rachmaninov, Arnold Schönberg. Ze zullen allemaal de revue passeren dit jaar.

Willem Mengelberg

 

Bach
In maart is muzikaal Nederland in de ban van de Matthäus-Passion van J.S. Bach. Ook het KCO. Vanaf 1899 werd de Matthäus jaarlijks uitgevoerd door het orkest onder leiding van Willem Mengelberg. De interpretatie van deze beroemde muziek heeft in de loop van de 20ste eeuw een grote ontwikkeling doorgemaakt. Mengelberg’s uitvoeringen waren massaal en overweldigend. Tegenwoordig wordt de historische uitvoeringspraktijk gerespecteerd en wordt het klankbeeld uit de tijd van Bach benaderd.

Beroemde solisten
De bijzondere aantrekkingskracht van het Concertgebouw en het KCO wordt gevormd door de combinatie van een uitzonderlijk orkest, de beste dirigenten en de unieke akoestiek. In de loop van de nu ruim twaalf decennia werden hier de grootste componisten en  solisten verwelkomd. Enkele namen: Fritz Kreisler, Pablo de Sarasate, Maria Callas (foto), Yehudi Menuhin, Sergej Rachmaninov, Igor Stravinsky, Maurice Ravel.

Maria Callas

Zes chef-dirigenten
In de 125 jaar dat het Koninklijk Concertgebouworkest bestaat, heeft het orkest slechts zes chef-dirigenten gehad. Wat is een chef-dirigent? Dat is een dirigent die voor langere tijd met het orkest werkt aan een identiteit, een klankbeeld, repertoire verkent en perfectioneert. Deze stabiliteit heeft ertoe bijgedragen dat het orkest een homogeen gezelschap is dat elke componist perfect aanvoelt en uitvoert. Wie zijn deze zes?
In goede volgorde: Willem Kes, Willem Mengelberg, Eduard van Beinum, Bernard Haitink, Riccardo Chailly en sinds 2004 Mariss Jansons (foto).

Mariss Jansons

Niet alleen klassiek
Een klassieke muziektempel? Het Concertgebouw is van het begin af aan in gebruik geweest voor veel verschillende evenementen- er zijn zelfs bokswedstrijden in gehouden. Vanaf de twintiger jaren hebben er vele jazz-artiesten opgetreden (o.a.Louis Armstrong, Billie Holiday, Count Basie, Lionel Hampton, Chet Baker), popartiesten (o.a. Aretha Franklin, Pink Floyd, Frank Zappa, The Who, Paul McCartney). McCartney in de song Rock Show :  “If there’s a rock show at the Concertgebow/ They’ve got long hair at the Madison Square….”
Ook wereldmuziek heeft zich gepresenteerd in het Concertgebouw met in 2002 het  Zijderoute Festival, in 2008 het Amsterdam India Festival en in 2011 nog het Brasil Festival.

Concertzaal Middelburg
De Concertzaal te Middelburg heeft overeenkomsten met het beroemde Gebouw in Amsterdam: het is natuurlijk veel kleiner, maar de vorm van de zaal en het podium doet sterk denken aan de Grote Zaal in Amsterdam. Ook de zaal in Middelburg, in feite de enige echte concertzaal in Zeeland, is sinds jaar en dag bekend om de akoestiek, die uitermate geschikt is voor kamermuziek, maar wellicht niet helemaal opgewassen tegen de grotere orkestwerken uit de Romantiek. In 1896 werd het gebouw aan de Singelstraat aangekocht om verbouwd te worden tot concertzaal. Architect was J.A. Frederiks.

Concertzaal Middelburg

Concertgebouw Amsterdam

 

Els van de Wijdeven, Muziekafdeling

 

Bronvermelding:

Oude foto Concertgebouw: www.isgeschiedenis.nl

KCO: www.concertgebouw.nl

Mahler: olgafranssen.wordpress.com

Mengelberg: geheugenvannederland.nl

Callas www.gemabook.com

Bach partituur: www.concertgebouw.nl

Concertzaal M’burg: www.uitzinnig.nl

Zaal Concertgebouw A’dam: www.cjp.nl