Nederland is een land van verborgen literaire ambities. Veel landgenoten schrijven gedichten, korte verhalen, een column, een blog op internet, memoires of zelfs een complete roman. Een miljoen Nederlanders zegt actief bezig te zijn met schrijven als hobby. Dat wil zeggen als uitlaatklep, als ontspanning of misschien als een manier om de gedachten te ordenen.
Volgens NRC Next (20/3/2012) dromen zo’n 60.000 Nederlanders er zelfs van om een echte schrijver te worden. Dat wil zeggen dat zij er graag hun beroep van zouden maken. Maar dromen alleen is niet genoeg: schrijven is een ambacht en een ambacht moet je leren voordat je het enigszins beheerst.
Creativiteit, maar er is meer…
Heb je ook schrijfambities en ooit geprobeerd een verhaal op papier te krijgen, of een gedicht? Dan weet je dat er bij het schrijfproces meer komt kijken dan louter inspiratie, fantasie of een goed idee. Met je verhaal ook de lezer bereiken betekent dat er, naast het kunnen vormgeven van je verbeelding, ook een stuk techniek moet worden beheerst. Het kennen van trucs en handigheidjes om een verhaal pakkend of interessant te maken.
‘Hij heb gefaalt’
Wie schrijft moet de taalregels beheersen, dat is duidelijk. Spelling, zinsbouw en grammatica, het moet kloppen. Niets is zo storend om te lezen als een verhaal waarin taal- en spelfouten voorkomen. Samenstellingen en afleidingen, de tussen-n, werkwoordvervoegingen, de interpunctie; er bestaan in het Nederlands duidelijke regels en afspraken.
Wie twijfelt over zijn of haar technische taalvaardigheden en toch schrijfambities heeft, moet allereerst zorgen dat deze kennis op peil is. Laat je werk in ieder geval nakijken door iemand die er verstand van heeft, voordat je er mee naar buiten treedt.
Aandacht en vakkennis
Het heeft geen zin om aan een verhaal of zelfs een roman te beginnen, als je niet de elementaire vaardigheden van het schrijven beheerst. Als je bijvoorbeeld niet weet wat een goede opening is of als je het belang van het conflict niet kent. Als je geen boeiende personages of een interessante dialoog op papier kunt zetten. Als je geen spanning weet op te bouwen of goed onderzoek hebt gedaan. Ook de compositie is van belang: elk verhaal heeft een begin, een midden en een einde. De onderlinge delen moeten elkaar aanvullen en beïnvloeden.
Boeiende reis
Een lezer van een verhaal, gedicht of roman wil worden uitgedaagd. Dat wil zeggen dat het hem of haar niet te gemakkelijk moet worden gemaakt. Het leesplezier neemt toe als niet alles voortijdig wordt verklapt en uitgelegd. Scenes en plots kunnen beter worden gesuggereerd in plaats van uitgebreid verteld. Het op het juiste moment weglaten van informatie werkt meestal beter. Een boeiend verhaal kent vaak meerdere verhaallijnen en lagen. De lezer is op reis in het verhaal en een goede reis moet afwisselend en liefst ook verrassend zijn.
Oefening baart kunst
Goed schrijven is een vaardigheid, vaardigheden kun je oefenen en oefening baart kunst. Oefen de techniek van het schrijven van een goede dialoog. Van het neerzetten van een interessant karakter; een levend, geloofwaardig personage, dat zich gedurende het verhaal ook nog eens ontwikkelt.
Leer hoe je inzicht krijgt in je eigen manier van schrijven, hoe je in je stijl kunt groeien. Hoe je door goed te observeren en je zintuigen te gebruiken iets of iemand zo kunt beschrijven dat je lezerspubliek het voor ogen kan zien. Hoe je inspiratie kunt opdoen in de wereld om je heen. Wat raakt je en hoe kun je dat overbrengen op de lezer? Hoe voorkom je dat de lezer de interesse voor je verhaal verliest?
Literatuur in Zeeland en schrijven
De technische steun die geen schrijver mag ontberen, zowel bij het schrijven van proza als van poëzie, vind je in tal van boeken en tijdschriften. Schrijfcursussen worden tegenwoordig vaak en op allerlei plaatsen gegeven.
Op literatuurinzeeland.nl (LIZ) is heel veel informatie verzameld om het zoeken te vergemakkelijken. Schrijfboeken, schrijfcursussen en websites op een rij gezet, zodat je kunt kiezen wat je nodig hebt. Overigens gaat het niet alleen over de techniek van het schrijven, maar tevens over de (soms lange) weg naar het publiceren van je roman of gedicht.
LIZ wil ook een podium bieden aan Zeeuwse (aspirant)schrijvers en -dichters. Een deskundige redactie beoordeelt je inzending en besluit of deze kan worden geplaatst in de rubriek ‘uw werk’ . Ook de criteria waaraan de inzending moet voldoen om geschikt te worden bevonden voor publicatie, kun je hier vinden.
Wie weet, staat op een dag jouw werk te lezen op LIZ, is het zelfs te koop in de boekhandel of te leen in de bibliotheek! En nog belangrijker: vertaalt je schrijfplezier zich in leesplezier. Droomt daar niet iedere schrijver van?
Anya Marinissen, webredacteur www.literatuurinzeeland.nl